Küçük bir işletme sahibiyseniz neye odaklanmanız gerektiğini iyi bilmelisiniz. Rakiplerinizi araştırarak ilerlemek zorundasınız. Çünkü markanızla aynı ürünü ve hizmeti sunan birçok işletme olabiliyor. Rakiplerinizi belirlemelisiniz, pazarlama stratejilerinizi araştırmalısınız, markanızın güçlü ve zayıf noktalarını değerlendirmelisiniz.
İyi bir spor takımı maçtan önce rakibini incelemek için zaman harcar. Antrenörleri araştırır, maç görüntülerini inceler ve rakip oyuncular için keşif raporu hazırlar. Rekabet analizi de işletmeniz için keşif raporu niteliğini taşır.
Şirketinizin başarılı olması için plan hazırlamanıza olanak tanır. Peki, rekabet analizi nedir ve pazarda nasıl öne çıkarsınız? Bu içeriğimizde, rekabet analizi hakkında bilmeniz gereken detaylara odaklanacağız. Öyleyse başlayalım!
Rekabet Analizi Nedir?
Sektörünüzdeki rakiplerinizin ürünlerini, satışlarını ve pazarlama taktiklerini araştırma sürecine rekabet analizi deniyor. Düzgün yapıldığında stratejileriniz ve iş kararlarınız için etkili veriler sağlıyor.
Dolayısıyla daha güçlü iş stratejileri ile ilerlemenize, rakiplerinizi savuşturmanıza ve pazar payı elde etmenize yardımcı oluyor. Aynı zamanda şirketinizin nasıl çalıştığının ayrıntılarını anlamanıza ve potansiyel fırsatları belirlemenize olanak tanıyor.
Rakip firma analizi yaptığınızda diğer şirketlerin güçlü ve zayıf yönlerini görme şansınız oluyor. Bununla beraber işinizi proaktif tutmanızı sağlıyor.
Rekabet Analizi ve Rakip Analizi Arasındaki Fark
Rakip belirleme olarak da adlandırılan rekabet analizi, sektörünüzdeki rakipleri belirleme ve pazarlama stratejilerini arttırma sürecidir. Bu bilgi ile rakiplerinizin güçlü ve zayıf yönleri hakkında fikir sahibi olursunuz. Rekabet ve rakip analizi kavramları birbirinin yerine kullanılıyor. Fakat birbirlerinden az da olsa farklı içeriklere sahipler.
Rakip analizi temelde, sizinle aynı pazarda bulunan firmaların durumlarını belirlemeye yönelik bir çalışmadır. Rekabet analizi ise ek olarak bu firmalarla rekabete girme gücünüzü de ölçmeyi hedefler. Dolayısıyla rekabet analizi rakip analizini de içine alır. Yani rekabet analizi kapsamlı ve net yol haritası çizmenizi sağlar.
Rekabet Analizi Çeşitleri Nelerdir?
Rekabet analizi çeşitlerinin her biri farklı yönleri ele almaktadır. Rakipleri anlamak ve rekabet avantajı elde etmek için kullanılmaktadırlar. İşte, rekabet analizi çeşitleri.
1. Sektörel rekabet analizi
Sektöre farklı şekillerde dahil olan unsurların incelenmesi fikrine sektörel rekabet analizi denir. Müşteri ihtiyaçları, sektör yapısı, tedarikçilerin pazarlık gücü ve tatmin edilmemiş beklentilerin saptanması gibi kapsamları içerir. Bu kapsamları sayesinde şirkete, sektörün neresinde olduğuna dair bir fikir verir. Şirket, olumlu veya olumsuz tüm potansiyel değişimlere karşı hazırlıklı olur.
2. Rakip analizi
Doğrudan diğer işletmelere yönelik olan rakip analizi, rekabet avantajı elde edilmesine yardımcı olur. Diğer şirketlerin olumlu ve olumsuz özelliklerini saptar. Mevcut faaliyetlerine dair detaylı bilgi sahibi olur. Bu şirketlerin ilerideki hamlelerini görmeye odaklanır.
Rekabet Analizi Amacı Nedir?
Rekabet analizinin amacının rakip firmaların güçlü ve zayıf yönlerini anlamak, pazarın dinamiklerini kavramak ve stratejik kararlar almak olduğunu söyleyebiliriz. Yani bu analiz, bilgi edinmeyi ve pazarlama stratejinizi geliştirmeyi amaçlamaktadır. İşletmelerin rekabet avantajını arttırır, pazarda daha etkili bir şekilde konumlanır ve müşteri ihtiyaçlarına daha iyi cevap verir.
Rekabet Analizinin Önemi
Rekabet analizi önemlidir. Çünkü iş stratejinizi nasıl geliştirebileceğinizi anlamanızı sağlar. Müşterinizin dikkatini çekerek ilerlemenize olanak tanır. Böylece rakiplerinizi nasıl geride bırakabileceğinizi anlarsınız. Bu nedenle rekabet analizinin önemi asla göz ardı edilemez. Rakiplerinizi analiz etmek sektördeki diğer kişilerin çabalarına ayak uydurduğunuzdan basit ama etkili bir pazarlama taktiğidir.
Rekabet Analizi Yapmanın Faydaları
Rekabet analizi yapmak her başarılı marka için önemli bir unsur. Yani rekabet analizinden elde edilen bilgileri kullanmak marka sağlığı, topluluk yönetimi ve içerik stratejisi için oldukça önemlidir. Şimdi gelin, rekabet analizi yapmanın faydalarını keşfedelim.
1. Benzersiz satış teklifinizi (USP) ayarlamanızı ve geliştirmenizi sağlar
Rakiplerinizin benzersiz satış teklifini ve kendinizinkini karşılaştırmanızı sağlar. Böylece markanızı çevreleyen net farkları anlamanız kolaylaşır. Bu da benzersiz satış teklifinizi geliştirmenize ve profesyonel bir şekilde ayarlamanıza yardımcı olur.
2. Ürün ve hizmetlerinizi geliştirmenize olanak tanır
Markanız büyüdükçe müşterilerinizin ihtiyaçları ve beklentileri artar. Bu ihtiyaç ve beklentileri tatmin etmek için müşteri geri bildirimlerini okumalısınız. Aynı zamanda rakiplerinizin müşteri yorumlarını da okumanız gerekiyor. Yorumları karşılaştırmak pazar boşluklarından yararlanmanıza ve müşterilerinizin ihtiyaçlarını karşılamanıza olanak tanır. Böylece ürün ve hizmetlerinizi geliştirebiliyorsunuz.
3. Piyasa boşluklarını tespit edersiniz
Rakiplerinizi inceleyerek pazarda düzgün hizmet verilmeyen veya rakipleriniz tarafından tamamen dışlanan alanları tespit edebiliyorsunuz. Örneğin, rakipleriniz belirli bir pazar segmentinin ihtiyaçlarını karşılamıyor olabilir. Bu bilgiyi rekabet analizi aracılığı ile elde edebilirsiniz.
4. Hatalardan kaçınmanıza yardımcı olur
Alanında rekabet edip başarısız olan veya çok az başarı elde edenlerin incelenmesini içerir. Çünkü bazı hatalar felakete yol açabilir. Başarısız olan rakiplerinizi inceleyerek hangi hatalardan kaçınmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz. Sorunları önceden tahmin ederek sorunlarla doğrudan mücadele etmek için gerekli düzenlemeleri yapabilirsiniz. Bu, başarılı olup olmayacağınızda tahmin yürütmenize olanak tanıyabilir.
Rekabet Analizi Teknikleri ve Yöntemleri
Rekabet analizi yapmak için kullanabileceğiniz çeşitli yöntem ve teknikler vardır. İşte, bu yöntem ve tekniklerden bazıları.
1. SWOT analizi
SWOT analizi şirketin güçlü ve zayıf yönlerini, fırsatları ve tehditleri değerlendirerek pazardaki konumu anlamanızı sağlar. Yani şirketinizi hem içeriden hem dışarıdan bakmanıza yardımcı olur.
2. PEST analizi
Politik, ekonomik, sosyal ve teknolojik kelimelerinin baş harflerinden oluşan bu analiz, potansiyel dönüşüm ve değişimlere odaklanır. SWOT analizinden bu noktada ayrılır. Çünkü SWOT, daha sınırlı bir zaman dilimi ve alanı kapsar. PEST analizi, uzun vadeli projeksiyonlar yapabilmenizi sağlar.
3. Rakip dizgisi
Rakip dizgisi, puanlama mantığına dayanır. Bu nedenle sayısal veriler sağlar. Bu özelliği ile dikkat çeker. Bu yöntemde ilk önce rakiplerinizi ve performans ölçütü olacağını düşündüğünüz konuları belirlemelisiniz. Ardından puanlama aşamasına geçebilirsiniz.
4. Porter’ın 5 güç modeli
Bir endüstrinin yapısını analiz etmek için kullanışlıdır. Porter’ın 5 güç modeli, sektörünüzün gelişmesini sağlayan yapıyı anlamanızı ve öne çıkma fırsatları bulmanızı sağlar.
Rekabet Analizi Ne Zaman Yapılmalı?
Rekabet analizi yapmak için önerilen birkaç zaman bulunmaktadır. Bunlar şu şekildedir:
- İş kurmak istediğinizde yapmalısınız. Böylece girmeyi planladığınız sektör hakkında derinlemesine bilgi elde edersiniz.
- Yeni ürün veya hizmetin lansmanını yapmak istediğinizde rekabet analizinden destek almalısınız.
- İşinizin durgunlaştığını düşündüğünüz zamanlarda yapmalısınız. Büyümek için sektör trendlerini anlamanızı sağlar.
Hangi Alanlarda Rekabet Analizi Yapılır?
Birçok alanda rekabet analizi yapılabiliyor. Örneğin, tecrübe bir işletmenin faaliyetlerinin iyiye gitmesini sağlıyor. Aynı zamanda pazar yeri rekabet analizi yapılması gerekebiliyor. Çünkü günümüzde kendi internet sitesi bulunmayan pek çok firma mevcut.
Bir ürünü piyasaya sürmeden önce benzerlerinin olup olmadığını anlamanız gerekiyor. Pazarlama stratejileri de ürün detayları üzerine inşa ediliyor. Bunun yanında rakiplerinizin satış miktarlarını incelemek için rekabet analizi yapmalısınız. Pazar beklentilerini saptamak ve müşteri memnuniyetini arttırmak için de rekabet analizi yaparak ilerlenmeli.
Rekabet Analizine Neler Dahil Edilmeli?
Rekabet analizi olmadan hedef pazarınızdaki müşterileri kazanmak için başkalarının ne yaptığını bilmek zordur. Bir rekabet analiz raporu şunları içermelidir:
- İşletmenizin hedef pazarının açıklaması
- Ürünlerinizi veya hizmetlerinizi rakiplerinizden ayıran farklar
- Mevcut pazar payı, satışlar ve gelirler
- Fiyat karşılaştırması
- Sosyal medya ve pazarlama stratejisi analizi
- Müşteri derecelendirmelerindeki veya yorumlarındaki farklılıklar
Rekabet Analizi Nasıl Yapılır?
Küçük işletme sahipleri çoğu zaman rekabet analizi nasıl yapılır sorusunun yanıtını araştırmadan pazarda büyümeye çalışıyor.
Yoğun programınız olsa dahi rekabetçi analizin aşamaları nelerdir sorusunun yanıtını araştırmalısınız. Yani rekabetçi analiz aşamaları hakkında bilgi sahibi olmadan ilerleme göstermezsiniz. İşte, rekabetçi analizin aşamaları ve diğer detaylar.
1. İlk başta rakiplerinizin kim olduğunu öğrenmelisiniz
İlk olarak rekabet analizinde ne elde etmek istediğinizi düşünmelisiniz. Aynı zamanda şu sorunun yanıtını araştırmalısınız: Rakip firma analizi nedir? İlk olarak rekabet analizinden ne elde etmek istediğinizi düşünmelisiniz. Aynı zamanda şu sorunun yanıtını detaylıca araştırmalısınız: Rakip firma analizi nedir?
Ardından potansiyel rakiplerinizin listesini oluşturmalısınız. Listeyi oluştururken potansiyel müşterilerinizin markanızda bulunmayan bir ürünü hangi şirketlerden satın alacaklarını araştırmalısınız. Örneğin, Google ya da herhangi bir arama motorunda ürünlerinizi aratmalısınız.
Bununla beraber sektörünüzü de arama motorlarına yazarak rakiplerinizi bulma şansınız oluyor. Rakiplerinizi üç kategoriye ayırmalısınız: Doğrudan, dolaylı ve yedek.
1. Doğrudan rakipler: İşletmenizle benzer ürün veya hizmeti sunan ve aynı coğrafi bölgenizde faaliyet gösteren işletmelere doğrudan rakip denir. Rakiplerinizi düşündüğünüzde ilk akla gelenler doğrudan rakipleriniz olur. Örneğin, McDonald’s markası muhtemelen Burger King markasını doğrudan rakip olarak görüyor.
2. Dolaylı rakipler: Markanızla aynı ürünü satmayan rakiplere denir. Ancak markanızla aynı potansiyel müşterileri hedeflerler. Örneğin, McDonald’s markasının dolaylı rakipleri, Domino’s ve Papa John’s oluyor.
3. Yedek rakipler: Benzer müşteri ihtiyaçlarını karşılayan yedek rakipleriniz var. Örneğin, McDonald’s markasının yedek rakipleri, insanların acıktıklarında başvurdukları herhangi bir çözüm olabilir. Yedek rakipleri bulmanız biraz çaba ve zaman gerektiriyor.
Rekabet analizi yaparken dikkatinizin çoğunu doğrudan ve dolaylı rakiplerinize vermelisiniz. Fakat ticari beklentilerinizi etkileyecek yedek rakiplerinizi de araştırmanızı tavsiye ederiz. Ayrıca düzenli rakip araştırması yapmaya özen göstermelisiniz. Çünkü pazar sürekli olarak değişiyor.
2. Rakiplerinizin hangi ürünleri sunduğunu belirlemelisiniz
Rekabet analizi teknikleri arasında rakiplerinizin hangi ürünleri sunduğunu belirlemek de yer alır. Rakibinizin ürün yelpazesini ve kalitesini araştırmalısınız. Ayrıca fiyatlarını ve indirimlerini de not almalısınız.
Rakiplerinizin hangi ürünleri sunduğunu belirledikten sonra bir rakip matrisi oluşturmalısınız. Araştırmanızı derlemek için kullanabileceğiniz tabloya rakip matrisi denir. Bu, rakiplerinizi karşılaştırmanıza ve eğilimlerinizi belirlemenize yardımcı olur.
Tanımladığınız her rakibinizin ürünlerini alt satırına yazmalısınız. Diğer bilgileri bir alt satırına eklemelisiniz. Araştırmanız ilerledikçe daha fazla bilgi satırı ekleyerek tablonuzu oluşturmalısınız. Ayrıca rakiplerinizi araştırırken şu sorulara da yanıt aramalısınız:
– Toplu satış mı yapıyorlar yoksa tek seferlik satın almalar üzerinde mi yoğunlaşmışlar?
– Pazar payları ne?
– İdeal müşterilerinin özellikleri ve ihtiyaçları neler?
– Çevrimiçi fiyatları ile fiziksel mağaza fiyatları aynı mı?
– Ürünlerini ve hizmetlerini hangi kargo firması ile müşterilerine ulaştırıyorlar?
– Şirketlerini nasıl farklılaştırıyorlar?
– Şirket geçmişleri ve büyüklüğü nasıl?
– Şirket konumları nerede?
3. Rakiplerinizin ideal müşterilerinin profilini çıkarmalısınız
Rakiplerinizin kime satış yaptığı hakkında detaylı bilgi edinmeniz rekabet analizinize profesyonellik katıyor. Çünkü müşteriler olmadan şirket kurmanın bir anlamı yok. Hedef müşterileri tam olarak belirlemek için şu ipuçlarından yardım almalısınız:
– Rakiplerinizin sosyal medyada kimlerle etkileşim kurduğunu araştırmalısınız.
– Rakip firmaların ne tür mesajlar kullandığını belirlemelisiniz.
– Görev bildirimlerini okumalısınız.
– İçeriklerinde mevcut müşterilere yer verip vermediklerine bakmalısınız.
Rakip firmaların ürünleri veya hizmetleri ile kime ulaşmaya çalıştıklarını detaylıca incelemelisiniz. Aynı zamanda büyük markaların rekabet analizi örneği üzerinden ilerlemeye özen göstermelisiniz. Küçük farklılıkları bile not etmelisiniz.
4. Rakiplerinizin güçlü ve zayıf yönlerini analiz etmelisiniz
Topladığınız bilgileri kullanarak rakiplerinizin performansını işletmenizle karşılaştırmalısınız. Rakiplerinizin güçlü ve zayıf yönlerini değerlendirmelisiniz. Tüketicilerin mevcut seçenekler yerine neden belirli şirketleri seçtiğini detaylıca araştırmalısınız.
Sonuçlarınızı rakip matrisinize kaydetmelisiniz. Aynı zamanda şirketinizin güçlü ve zayıf yönlerini not almalısınız.
Şirketiniz rakipler karşısında nasıl? İşletmenizi rekabette farklı kılan ne? Beklentilerin altında kaldığınız noktalar var mı? Bu soruların yanıtlarını araştırmalısınız. Böylece hedef müşterilerinize daha iyi bir hizmet verme şansınız oluyor. SWOT analizi yaparken şu detaylara dikkat etmelisiniz:
1. E-ticaret sitesi
2. Marka konumlandırma
3. Satış stratejisi
4. Fiyatlandırma stratejisi
5. Pazarlama stratejisi
6. Nakliye stratejisi
7. İçerik stratejisi
8. Müşteri deneyimi
9. İndirim stratejisi
Rekabet Analizi Örnekleri
Markanızın ve rakiplerinizin nerede örtüştüğünü anlayarak markanızı büyütmenize yardımcı olacak stratejik kararlar alma konusunda profesyonelleşirsiniz. Elbette rekabet analizinin faydalarını anlamakla iş bitmiyor. Bunu eyleme dönüştürebilmeniz gerekiyor. O halde rekabet analizi örneklerini yakından inceleyelim.
- Bir marka rakiplerinin marka kimliklerini ve mesajlarını markası ile karşılaştırıyor. Logolarına, renk şemalarına, sloganlarına ve genel marka sesine bakıyor. Markasının kimliğinin farklı olup olmadığını ve hedef kitlesinde yankı uyandırıp uyandırmadığını değerlendiriyor.
- Bir işletme rakiplerine kıyasla markasının nasıl algılandığını öğrenmek için anketler yapıyor. Böylece çevrimiçi duyarlılığı analiz ediyor. Yenilikçi, güvenilir, uygun fiyatlı mı göründüğünü sorguluyor. İyileştirilecek alanları belirlemek için bu algıyı rakipleriyle karşılaştırıyor.
- Bir marka rakiplerinin ve kendisinin çalıştığı fenomenleri inceliyor. Bu ortaklıklar ile hedef kitle arasındaki uyumu değerlendiriyor. Bu, kullanılmayan fırsatlar olup olmadığını anlamasını sağlıyor.
Sıkça Sorulan Sorular
Rekabetçi değerlendirme nedir?
Ürünleriniz ile rekabet edecek ürünlere sahip kişiler ya da şirketler hakkında bilgiler edinip analiz yapmaktır. Böylece stratejik kararlar alınabilir.
Rekabetçilik ne demektir?
Rekabetçilik, üstünlük sağlama amacı ile rakiplere karşı yürütülen yarışma etkinliklerinin bütününe denir. İşletmecilik, iktisat, spor ve sanat alanlarında sıkça kullanılır.
Rekabet analizini stratejik planlarınızın parçası olarak kullanmak işletmeniz için önemli. Rekabette önde olmak için rekabet analizini düzenli olarak gözden geçirmelisiniz ve güncellemelisiniz. Bol Satışlar Diliyoruz!
