CMR belgesi, karayolu taşımacılığında firmalar arasındaki güveni tam anlamıyla sağlamak için düzenlenir. Açılımı Convention Marchandise Router olan CMR’nin belge olarak düzenlenebilmesi için çeşitli şartlar yerine getirilmelidir.
Ayrıca ülkeler arası anlaşmalara bağlı olarak taşıyıcı firmanın söz konusu süre boyunca belgeyi yanında taşıması zorunludur. Siz de CMR belgesiyle ilgili merak ettiğiniz bütün sorularınızın yanıtını yazımızda bulabilirsiniz.
CMR Belgesi Nedir?
CMR belgesi, uluslararası standartlarda karayolu taşımacılığında, taşıma yapacak kişilerin sahip olması gereken belgedir. Böylelikle karayolu taşımacılığında ürünlerin güvenliği büyük ölçüde sağlanır.
CMR belgesi sayesinde ithalat ve ihracat firmaları arasında karşılıklı memnuniyetin oluşması sağlanmış olur. Lojistik veya nakliye yöneticilerince kullanılan bu terim; taşıma belgesi veya sevk irsaliyesi olarak da adlandırılır.
‘’CMR ne demek?’’ sorusunun yanıtı ise ‘’Avrupa ülkelerince uluslararası anlamda karayolu taşımacılığında imzalanan bir anlaşma türüdür.’’ şeklinde verilebilir.
CMR Belgesi Ne İşe Yarar?
CMR belgesi, hükümleri kabul eden ülkeler arasında imzalanan bir tür güven belgesidir. Karayolu taşımacılığında, yüklenen malın koşullara uygun olarak taşındığının ve malın yüklenmesi sırasında iyi durumda olduğunun yasal göstergesidir. Ticaret zincir yönetmelikleri açısından CMR belgesi önemli bir noktadır.
CMR hükümlerine uygun hazırlandığı zaman, CMR irsaliyesini gönderen, alıcı, malı taşıyan, gönderilen paket sayısı, özel talimatlar gibi bilgilerde kesinlik sağlar. Bu sayede ithalat ve ihracat firmaları arasında karşılıklı olarak soru işaretleri ortadan kalkması sağlanır.
CMR Belgesi Nasıl Hazırlanır?
CMR belgesinin belli bir şablonu bulunmaz. Firmaların, şirketlerin kendilerine ait CMR belgelerini oluşturmaları gerekir. Her firma şablonunu kendi hazırlasa da CMR belgesinde bulunması gereken net bilgiler vardır.
CMR nasıl yazılır ve dikkat edilmesi gerekenler nelerdir sorusunun cevabı şu şekilde sıralanabilir:
- CMR belgesi yazılırken en önemli husus ithalatçı ve ihracatçı firmaların adres ve iletişim bilgilerinin eksiksiz olarak belgede yer almasıdır. Malı gönderen ve alan kişilerin bilgilerinde yanlış olması ve bu sebepten doğan olumsuzluklardan, taşıyıcı firma sorumlu tutulmaz.
- İthalatçı ve ihracatçı firmaların bilgilerinin eksiksiz ve tam yazılmasının ardından en önemli nokta taşınan ürünlerin bilgilerinin eksiksiz yazılmasıdır. Ayrıca taşınacak olan ürünlerin detaylı bir listesi oluşturulmalıdır. Listeye eklenen ürünler ambalajsız bir şekilde detaylıca kontrol edilmelidir.
- Taşınacak olan ürün ya da ürünlerin ağırlıkları, toplam koli sayısı, toplam parça sayısı, ambalaj şekilleri gibi bütün detaylarının anlatılması gerekir. Taşınacak olan ürünlerin tüm detaylarıyla CMR belgesinde yer alması hem ithalatçı hem de ihracatçı için yaşanabilecek olumsuzlukların önüne geçer.
CMR Belgesi Hangi Bilgileri İçerir?
CMR belgesinin ithalatçı ve ihratcatçı firma bilgilerine ek olarak içermesi gereken bilgiler vardır. Genel olarak bu bilgiler şu şekilde sıralanabilir:
- İthalatçı firmanın adı
- İthalatçı firmanın adresi
- İhracatçı firmanın adı
- İhracatçı firmanın adresi
- Yükün teslim edileceği yer ve tarih
- Yükün teslim alınacağı yer ve tarih
- Alıcının adı ve adresi
- Taşınan yükün cinsi
- Ambalajın cinsi ve adedi
- Yükün brüt ağırlığı ve miktarı
- Teslimatın şekli
Yukarıdaki maddelere ek olarak CMR belgesinde bulunabilecek diğer bilgiler ise şu şekildedir:
- Ürünün tekrar yüklemeye izin verilmediğini gösteren belge
- Göndericinin ödemeyi kabul ettiği noktalar
- Teslimata ödenecek miktar
- Tehlikeli veya kırılacak olan ürünlerin belgelerle belirtilmesi
- Taşınan ürünün sigortalanması için alıcıya gönderici tarafından verilen direktif
- Taşınacak ürünün hangi tarihler arasında teslim edilmesi gerektiğini belirten belge
- Ürünleri taşıyacak olan nakliyeciye verilen belgelerin tümünün bulunduğu liste
CMR Belgesi Kaç Nüshadır?
CMR belgesi, 3 asıl nüsha olarak hazırlanır. Hazırlanan 3 nüshanın birisi ihracatçı firmada, diğeri ithalatçı firmada, bir diğeri ise taşımayı gerçekleştirecek olan aracı firmaya gönderilir.
Taşınan malların ve verilen hizmetin kanıtı niteliği taşıdığı için yasal belge olarak kabul edilen CMR belgesi taşıma işlemi bittikten sonra en az 1 yıl kadar saklanmalıdır. Bu sayede ortaya çıkabilecek olumsuzlukların önlenmesi sağlanarak taşıyıcı firma açısından güvence oluşur.
CMR belgesinin hazırlanması durumundan sonra gönderilecek olan ürün veya ürünlerin; CMR belgesinin bir nüshasının alıcı firmaya ulaşana kadarki süreçte, alıcının adresinin değişmesi veya taşınması durumunda, CMR belgesinde gidilmesi gereken değişiklikten, evrakların değiştirilmesinden veya ürünlerinin taşınmasının vazgeçilmesinden alıcı firma sorumludur. Bu durumlardan herhangi birinin gerçekleşmesi durumunda alıcı firma gönderici firmanın mağduriyetini gidermelidir.
Taşımayı gerçekleştirecek olan firmanın ürünleri devraldığında kontrol etmesi gerekenler ise şöyledir:
- CMR taşıma belgesinde yer alan bilgilerin koli sayısı ve işaretlerle uyuştuğuna
- CMR belgesinde yer alan ürünlerin sevkiyat gerçekleşmeden önce taşınacak olan ambalajların açık olarak kontrol edilmesine.
CMR Belgesi Nereden Temin Edilir?
‘’CMR belgesi nereden temin edilir?’’ sorusunun cevabına verilecek belli bir kuruluş yoktur. Çünkü CMR belgesinin hazırlanması zorunlu olsa da CMR belgesinin hazırlandığı bir üst kuruluş bulunmamaktadır. Bu sebeple CMR belgesi ilgili kişiler tarafından hazırlanmalıdır.
Karayolu üzerinden mal sevkiyatı yapmak isteyen gönderici ve alıcı firmaların, ürünlerinin güvenliğini sağlayabilmeleri için CMR belgesini kendilerinin hazırlaması gerekir. CMR belgesini hazırlarken örnek belgelerden faydalanabilirsiniz.
Örnek CMR belgelerinden yola çıkarak kendi şablonunuzu, ürün bilgilerinizi, gönderici ve alıcı bilgilerini, teslimatın yer ve zamanı gibi hususları eksiksiz ve detaylı bir şekilde bu şablonda belirtmelisiniz. Hazırlanan bu CMR belgesi ithalat ve ihracat firmaları tarafından imzalanarak onaylanmalıdır. İmzalanan CMR belgesiyle ürünlerin güvenliği garanti altına alınmış olur.
Türkçe CMR Belgesi Örneği
CMR belgesi bu anlaşmanın hükümlerini kabul eden Avrupa ülkeleri arasında yapılan bir sözleşme türüdür. Türkiye de CMR hükümlerini kabul ederek bu anlaşmayı zorunlu kılan Avrupa ülkeleri arasındadır. CMR belgesi karayolu taşımacılığında zorunlu tutulmasına rağmen bu belgeyi oluşturan, düzenleyen bir alt kuruluş bulunmamaktadır.
Bu sebeple de Türkiye’de de CMR belgesini ithalat ve ihracat firmaları adına kişilerin kendilerinin oluşturması gerekir. Standart bir şablon bulunmadığı için Türkçe CMR belgesinin örneklerinin bulunduğu belgelerden yararlanarak kendi şablonlarını oluşturabilirler. Bu sayede karayolu taşımacılığında ürün güvenliğinden emin olabilirsiniz.
CMR Karayolu Taşıma Belgesi Nedir?
Sınır ötesi karayolu taşımacılığında CMR karayolu taşıma belgesi, taşıma sözleşmesinin yazılı beyanıdır. Bu sözleşme uluslararası olarak geçerlidir ve CMR sözleşmesinin türlerinden biridir.
Ödeme karşılığında ürünün taşımacılığını yapan nakliyeciler eğer yanlarında CMR konşimentosu yoksa cezai işlem uygulanarak para cezasına çarptırılır. Bu durumlarda mağduriyet yaşamamak için CMR konşimentosu ürünün taşımacılığını yapan nakliyecinin taşıma süresince yanında bulunmalıdır.
CMR konşimentosu ülkemizde de zorunlu tutulmuştur. Kanunen zorunlu tutulan konşimento kontrol sağlama açısından önemli bir araçtır. Sınır ötesi taşımalarda ise taşıma sözleşmelerinde bulunan taşıma senedi sözleşmenin kaydı olarak esas alınır. Bu belgeyi taşıma süresince nakliyecinin yanında bulundurma zorunluluğu CMR hükümlerince belirlenmiştir.
CMR Anlaşmasına Üye Olan Ülkeler Hangileridir?
CMR anlaşması Avrupa ülkeleri arasında yapılan bir anlaşmadır. Malın güvenliğini sağlamak, ihracatçı ve ithalatçı firmaları güvence altına almak, yaşanacak olumsuz durumlardan mağdur olunmaması için karayolu taşımacılığında hazırlanması zorunlu olan güvence belgesidir. CMR anlaşmasına üye olan ülkeler şu şekilde sıralanabilir;
- Özbekistan, Arnavutluk, Lüksemburg, Slovenya, Ermenistan, Fas, Lübnan, Moldova, Azerbaycan, Belçika, Ukrayna, Bosna Hersek, Bulgaristan, Kıbrıs, Karadağ, Danimarka, Norveç, Almanya, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Yunanistan, Beyaz Rusya, Büyük Britanya, Macaristan, İran, İrlanda, İtalya, Ürdün, Kazakistan, Kırgızistan, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Malta, Makedonya, Moğolistan, Hollanda, Avusturya, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya, Slovakya, İspanya, Suriye, Tacikistan, Çek Cumhuriyet, Tunus, Türkmenistan, Türkiye, İsveç, İsviçre.
