Gümrük Kıymeti ne anlama gelir?
Gümrük kıymeti, gümrük tarifesinin ve eşya ticaretine ilişkin tarife dışı düzenlemelerin uygulanması amacını taşımaktadır. Gümrük mevzuatı ile belirlenen bedel veya değer olarak adlandırılmaktadır. Yurt dışı edilecek bir ürünün gümrük kıymetinin belirlenmesi o ürüne uygulanacak gümrük vergisini etkileyeceği için çok önemlidir.
Eşyanın gümrük kıymeti belirlenirken hangi döviz kuru esas alınır?
kıymet bedelinin değeri, gümrük idaresine Türk Lirası olarak beyan edilmek zorundadır. Faturalarda bulunan yabancı paralar T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları dikkate alınarak Türk Lirasına çevrilmektedir.
Eşyanın gümrük kıymeti hangi yöntemlerle belirlenir?
Gümrük kıymeti aşağıda belirtilen yöntemler ile belirlenmektedir.
1-Satış Bedeli Yöntemi:
Türkiye Gümrük Kanunu ‘na göre ürüne fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır. Gümrük kıymeti belirlenirken eğer eşyanın bedeli ödenmemişse, ödenecek tutar esas alınmaktadır.
2-Aynı Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi:
Aynı ülkede üretilmiş fiziksel, yapısal özellikleri ve kalitesi gibi her anlamda aynı olan ürünler için geçerli bir yöntemdir. Gümrük kıymeti belirlenirken, işlem yapılacak eşya ile aynı ticari düzeyde veya aynı bedele satılan benzer eşyanın satış bedeli kullanılmaktadır.
3-Benzer Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi:
Gümrük kıymeti belirlenirken, işlem yapılacak eşya ile yaklaşık aynı miktarda satılan benzer eşyanın satış bedeli esas alınmaktadır. Buradaki benzer eşya deyimi; küçük farklılıkları olmakla birlikte aynı işlem için kullanılmaları, benzer özellik barındırmaları, aynı ülkede üretilmiş olmaları demektir.
4-İndirgeme Yöntemi:
Türkiye’de ithal edildiği durumda satılmışsa ürünün gümrük kıymetinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Ürünün ithalatçı tarafından yakın bir tarihte yapılan en büyük orandaki satışına göre birim fiyatı esas alınarak belirlenmektedir.
5-Hesaplanmış Kıymet Yöntemi:
İthal ürünün gümrük kıymeti, hesaplanmış kıymet esas alınarak belirlenmektedir. İthalatçı, üretici firmanın ülkesindeki ilgili makamlarından gerekli belgeleri gümrük idaresine iletmesi gerekmektedir. Belgelerin doğru ve ispata hazır olduğunu, üreticinin ülkesindeki ilgili makamlarından alacağı belgeyle sonuçlandırılması gerekmektedir.
6-Son Yöntem:
Yukarıdaki yöntemlerle kıymeti hesaplanamayan ürünün gümrük kıymeti, aşağıda belirtilen maddelerin esaslarına uygun yöntemlerle belirlenebilmektedir.
- Ticaret Genel Anlaşmasının 7. Maddesinin uygulanmasına ilişkin anlaşması ve Gümrük Tarifeleri
- Ticaret Genel Anlaşmasının 7. maddesi ve Gümrük Tarifeleri
- Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliğinin Eşyanın Gümrük Kıymeti ile ilgili bölüm hükümleri
“Son Yöntem” ile de gümrük kıymeti belirlenemezse aşağıda verilen maddeler esas alınamaz.
- a) Türkiye içerisinde üretilmiş bir eşyanın, Türkiye içerisindeki satış tutarı,
- b) Gümrük idaresinin iki alternatif kıymet bulunması durumunda yüksek olanını esas alması,
- c) Ürünün üretilen ülkedeki iç piyasa fiyatı,
- d) Benzer eşyanın veya Aynı eşyanın “hesaplanmış kıymet yöntemi” esaslarına göre belirlenmiş olan kıymeti dışında kalan maliyet tutarı,
- e) Türkiye’den satılmış, ihracatı gerçekleştirilecek olan ürünün fiyatı,
- f) Asgari gümrük kıymetleri,
- g) Keyfi kıymetler.
Gümrük kıymetinin belirlenmesinde bu yöntemler sırayla takip edilmelidir. Başka bir deyişle bir önceki yöntemle gümrük kıymeti bulunmaması durumunda diğer yönteme geçilmelidir.
