Menşe Şahadetnamesi (Certificate of Origin), ülkeler arası ticaret işlemlerinde malın menşei durumuyla ilgili kullanılan bir belgedir. Bu belge, ülkeler arasındaki ticaret işlemlerinde malın hangi ülkede üretildiğinin veya işlendiğinin resmi olarak belgelenmesini sağlar.
Menşe Şahadetnamesi, malın gümrük vergileri, tarifeleri ve diğer yasal yükümlülükleri konusunda önemli bir rol oynar ve ticari işlemlerin düzgün ve yasal bir şekilde yürütülmesini destekler. Siz de yazının devamını okuyarak Menşe Şahadetnamesi ile ilgili merak ettiğiniz tüm soruların cevaplarına ulaşabilirsiniz.
Menşe Şahadetnamesi Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Menşe Şahadetnamesi nedir sorusu ithalat ve ihracatçılar tarafından sıklıkla sorulur. Diğer bir adıyla Certificate of Origin olarak nitelendirilen bu belge, ihraç edilen malın menşeini gösteren bir belgedir.
İhracatçılar tarafından Ticaret Odaları’na başvurularak ilgili ticaret belgesi adına kolayca onay alınabilir. Odalar tarafından düzenlenen iki tür belge bulunur. Tercihli ve tercihli olmayan menşe, ilgili belgenin türleridir.
Menşe Şahadetnamesi aslında taşınan malın yasal olup olmadığını belirler. İhracat/ithalata konu olan eşyanın vergiye tabi olup olmadığı da ilgili belge sayesinde belli olur.
Hemen hemen tüm ülkeler, ithal edeceği malların yasal olup olmadığını anlamak için ilgili ürünlerin menşeini dikkate alarak hareket eder. İlgili belge, gümrük ya da ticari ihtiyaçları karşılamak için sadece ürünlerin menşeini kanıtlamaya yardımcı olur.
Menşe Şahadetnamesinin Önemi: Neden Kullanılır ve Ne İşe Yarar?
Menşe Şahadetnamesi önemi yüksek bir belgedir. Uluslararası ticaret uygulamalarında ilgili belgenin ihracatçı firma tarafından sunulması gerekir. İlgili ürünün hangi ülkede üretilmiş olduğu bu belge tarafından kanıtlanır.
Bunun yanı sıra ilgili malın varış noktası ve ihracat edildiği ülke de söz konusu belge ile belirlenir. Sınır ötesi ticaret söz konusu olduğunda çeşitli anlaşmalar için de Menşe Şahadetnamesi’nin öneminden bahsedilebilir. İlgili malların uygulama için uygun olup olmadığını ve hangi ölçüde vergiye tabii tutulacakları, Certificate of Origin tarafından belirlenir.
İthalata konu olan ürünler hakkındaki taviz, kota, gümrük vergileri ve anti-damping gibi işlemler, ürünlerin menşei aracılığıyla rahatlıkla kontrol edilebilir. Gümrük idaresi, sevkiyat özelindeki Menşe Şahadetnamesi incelenerek ülke ile birlikte yapılacak ticaret doğrultusunda vergi oranları da doğrulanmış olur.
Bunun yanı sıra söz konusu belge hakkında yanlış bilinse de; menşe, malların sevk edildiği noktayı değil ülkeyi temsil eder. Bir malın iki ya da daha fazla ülkede üretilmesi, ilgili malların üretim maliyetinin yarısından fazlasının bağlı olduğu ülkenin menşei olarak kabul edilmesine neden olur.
Tüm bilgiler bir araya toplandığında, bir ürünün menşeinin önemli olduğu noktalar şu şekilde sıralanabilir;
- İthalat işleminden alınacak gümrük vergilerinin hesaplanması,
- Dış ticaret istatistik kayıtlarının doğru ve eksiksiz tutulması,
- Ticaret politikası önlemlerini uygulama konusu
Söz konusu malın menşe ülkesi esas alınarak birçok dış ticaret faaliyeti gerçekleşir. Aynı şekilde bu belge, ülkeler arasındaki dış ticaret hukukunun da aksamadan yürümesini sağlar.
Menşe Şahadetnamesi Nasıl Oluşturulur? Hangi Bilgileri İçermelidir?
Menşe Şahadetnamesi oluştururken bazı mevzuatlara dikkat edilmesi gerekir. İlgili belgede yer alması zorunlu olan bilgileri sizin için derledik;
- İlgili ürünü gönderen kişinin adı ve soyadı. Bu alandaki bilgiler kurum, kuruluş ve ülkeler için de geçerlidir.
- Belgede söz edilen ürünün Türkiye sınırlarında ulaşacağı kurum, şahıs veya kuruluşun ad – soyad bilgileri,
- Ürünün cinsi, net ve brüt ağırlığı gibi bilgiler,
- Menşe Şahadetnamesi veren yetkili makam kimse o şahsın belgeyi onayladığına dair imza ve mühür,
- Kapların numara, marka ve sayılarının detaylı ve düzenli olarak verilen bilgileri,
- Ürünün kıymeti ve aynı ürünün hangi yollar ile gönderileceğine dair bilgiler,
- Söz konusu mal o ülkede değişikliğe uğradıysa gördüğü değişikliğin detaylı tanımı.
Yukarıda sözü edilen bilgilerin tümünün doğru ve eksiksiz şekilde iletilmesi gerekir. Söz konusu mal ile ilgili bilgilerin tümünün iletilmemesi durumunda çok sayıda sorun ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda gönderici ülkeden kanıt talep edilebilir.
Menşe Şahadetnamesi Türleri: Hangi Durumlarda Hangi Şahadetname Türü Kullanılır?
Certificate of Origin olarak bilinen Menşe Şahadetnamesi’nin iki türü bulunur. Tercihli ve Tercihli Olmayan Menşe şekilleri şu şekilde detaylandırılabilir:
- Tercihli Olmayan Menşe: İhraca ya da ithalata konu olan eşyaya herhangi bir tarife muamelesi yapılmadığında ve taşınan üründen vergi alınması gerektiğinde ilgili belge kullanılır. Tercihli olmayan Menşe Şahadetnamesi, yalnızca taşınan ürünlerin menşeli olduğunu belirtmek üzere kullanılır.
- Tercihli Menşe: Bu belge türünde vergilerin ödenmesinde ürünlere tercihli tarife uygulanır. Sözü geçen vergiler, normal tarifelerin düşürülmesinin yanı sıra tarifeden tamamen muaf tutulma gibi vergiler de olabilir. Bu menşe türünde, iki ya da daha fazla ülke arasındaki malların ihraç ya da ithal edildiğinde belli başlı muafiyetleri söz konusu olur.
Menşe Şahadetnamesi nasıl alınır gibi sorularınızın yanıtını doğru bir şekilde bulmak için ilk etapta hangi belge türünü düzenlemeniz gerektiğine karar vermelisiniz. Belgenin nasıl alınacağı da ayrı bir bilgilendirme konusudur.
Sanayi odalarınca başvurulara istinaden verilen bu belgeye sahip olabilmek için sizin de ilgili sanayi odasına başvurmanız gerekir. Ürünlerinizi yurt dışına göndermeden önce bu belgeye ihtiyaç duyup duymadığınız hakkında net bilgi sahibi olmak üzere Navlungo ekibinden yardım alabilirsiniz.
Menşe Şahadetnamesi İle İlgili İşlemler: Hangi Belgeler Gereklidir?
Menşe Şahadetnamesi kim düzenler ve nereden talep edilir gibi soruların yanıtını verdikten sonra hangi belgelerin talep edildiğine değinmekte fayda var. Menşe Şahadetnamesi için Türkçe ticari fatura istenir.
Bu fatura, Maliye Bakanlığı tarafınca onaylanmış ve Noter tarafından tasdiklenmiş olmalıdır. Türkçe menşeli olmayan ürünler için menşeiyi gösteren bir belge de gerekir. Bu ise Gümrük Giriş Beyannamesi’nin fotokopisidir. Bunun yerine Menşe Teşvik Edici belge de kullanılabilir.
Menşe Şahadetnamesi ve Uluslararası Ticaret: Hangi Durumlarda Şahadetname Düzenlemek Gereklidir?
Menşe Şahadetnamesi kim düzenler ve hangi durumlarda düzenlemek gerekir gibi soruların yanıtını merak ediyor olabilirsiniz. Öncelikle her ülkenin söz konusu belgeyi talep etmediğini hatırlatmakta fayda var. Ancak ilgili ülkenin Menşe İspat Belgesi şartı bulunuyorsa söz konusu belgenin ithalatçı ve onun temsilcisi tarafından hazırlanması gerekir.
Menşe Şahadetnamesi ve İhracat Süreci: Şahadetname Düzenleme Süreci ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?
Menşe Şahadetnamesi, bir ürünün ihracat sürecinde gerekli olan önemli bir belgedir. İhracat sürecinde, menşe şahadetnamesinin düzenlenmesi ve doğru bir şekilde hazırlanması, ihracatçının ürününün gümrük vergileri, tarifeleri ve diğer yasal yükümlülükleri konusunda doğru bilgilendirilmesini ve ihracat sürecinin düzgün ve yasal bir şekilde yürütülmesini sağlar. İhracatçıların menşe şahadetnamesi düzenlerken dikkat etmeleri gereken hususlar şu şekilde sıralanabilir:
- Ürün hakkında doğru bilgilerin verilmesi
- Menşe ülkesinin yasal süreçlerine uygun şekilde menşe şahadetnamesinin hazırlanması
- İhracat sürecinde gerekli olan diğer belgelerin de hazır bulunması (fatura, teslimat fişi, taşıma sözleşmesi vb.).
Menşe Şahadetnamesi, ihracat sürecinde yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesini ve ürünün gümrük vergileri, tarifeleri ve diğer yasal yükümlülükleri konusunda doğru bilgilendirilmesini sağlar. Bu nedenle, menşe şahadetnamesi düzenleme süreci ve dikkat edilmesi gereken hususlar, ihracatçılar için önemli bir rol oynar ve ihracat sürecinin düzgün ve yasal bir şekilde yürütülmesini sağlar.
Her ülkenin hükümet politikaları birbirinden farklıdır. Ülkeler arasındaki tek taraflı ve ikili anlaşmalara göre zaman zaman belli başlı ülkelerden belirtilen eşyalar, ithalat vergisinden muaf tutulabilir. Dolayısıyla ülkeler arasındaki uluslararası ticaret süreçlerinde Certificate of Origin hayati bir rol oynar. Süreçlerinizi doğru bir şekilde yönetmek üzere siz de Navlungo’nun profesyonel desteğinden yararlanabilirsiniz.
