Dünyadaki en yaygın iş modeli nedir sorusuna verilebilecek en iyi cevap olan B2C iş modeli, ticaret yapanların en çok tercih ettiği satış modelidir.
Peki B2C neden bu kadar yaygın, avantajları ne ve daha da önemlisi B2C nedir? Aradığınız tüm cevaplar yazımızın devamında sizleri bekliyor!
B2C Nedir?
B2C işletmeden tüketiciye yapılan satışlara verilen iş modelinin kısaltmasıdır. Açılımı business to consumer‘dir. B2C terimi, bir işletmenin ürün veya hizmetlerinin son kullanıcıları olan tüketiciler arasında doğrudan ürün ve hizmet satma sürecini ifade eder. Doğrudan tüketicilere satış yapan çoğu şirket, B2C şirketleri olarak adlandırılabilir.
Aslında günlük hayatta bir kullanıcı olarak yaptığınız tüm satın alımlar neredeyse B2C şirketlerindedir. AVM alışverişleriniz, restoranda yemek yemek, internet aboneliği gibi aklınıza gelebilecek her türlü şey B2C satış için bir örnek olabilir.
B2C teriminin en çok kullanım alanı ise e-ticaret ile devreye girmiştir. İnternet üzerinden satış yapan pazaryerleri ve e-ticaret sitelerinin önemli bir çoğunluğu bu iş modelini benimser. Yani Trendyol, Hepsiburada, Amazon gibi herkesin kullandığı alışveriş siteleri B2C satış modelini kullanır.
B2C İş Modeli Nasıl Uygulanır?
B2C işletmeleri, mal ve hizmetleri doğrudan tüketicilerine satar. Tüketici, kişisel kullanım için bir ürün veya hizmet satın alan son kullanıcı olarak tanımlanabilir.
Birçok işletme kendi ürünlerini satsa da, birçok şirket diğer işletmelerden satın alınan ürünleri de sattığı için bu B2C modeli için bir gereklilik değildir.
Bir B2C perakende deneyimi, yerel bir marketten alışveriş yapmak veya bir çevrimiçi mağazadan yeni kulaklık satın almak olabilir. B2C hizmet deneyimi, doktora gitmek, kuaför veya tırnak salonunu ziyaret etmek, bir restoranda yemek yemek veya ulaşım satın almak için Uber uygulamasını kullanmak da örnektir.
Yani kısacası son kullanıcıyı hedefleyerek yaptığınız tüm ticari satışlar B2C iş modelini uygulamak anlamına gelir.
B2C Şirket Türleri Nelerdir?
“B2C” terimi en sık perakendecileri ve pazar yerlerini ifade etmek için kullanılsa da, içerik ve hizmet sağlayıcılara da uygulanabilir.
B2C işletmeleri önemli ölçüde değişebilir. Bazı işletmeler, birçok iş modeli reklamcılık ve ücrete dayalı yaklaşımları bir arada içerdiğinden, kar modellerinin bir kombinasyonunu benimsemeyi tercih eder.
Peki B2C şirket türleri nelerdir? B2C şirket türleri şu şekilde sıralanabilir:
- Doğrudan satıcılar: Müşterilerin doğrudan satıcıdan aldığı iş modelidir. Örneğin DeFacto, Zara, Arzum gibi firmalar doğrudan satıcılardır.
- Çevrimiçi aracılar: Aracılar, aslında şu an Türkiye’de en çok kullanılanlardır. Herhangi bir şey satmazlar ve satıcı ile alıcıyı buluşturarak komisyon ile çalışırlar. N11, Trendyol, Amazon, Hepsiburada gibi şirketleri örnek gösterebiliriz.
- Abonelik sistemine dayalı: Abonelik sistemine dayalı olan B2C iş modeli ise içeriklerini aylık/yıllık aboneliklerle satar. Örneğin Spotify, Netflix ve dergiler buna örnek olabilir.
- Fiziksel satış: Fiziksel satış, geçmişten günümüze en yaygın olan B2C modelidir. AVM, restoran, market gibi ürün satın alabildiğiniz her yer bu şirket modeline dahildir.
B2C Avantajları Nelerdir?
B2C iş modelinin pek çok faydası bulunur. Bu faydaları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Pazar büyüklüğü
- Nispeten düşük maliyet
- Doğrudan iletişim
Pazar Büyüklüğü
B2C pazarı geniş ve çeşitlidir. Şirketlere daha önemli sayıda tüketiciyi hedefleme avantajı sağlar. B2C ile dünyaya açılmak kolaydır örneğin dropshipping modeli ile tüm dünyaya satış yapılabilir.
Evde faaliyet gösteren küçük işletmeler bile ürünlerini veya hizmetlerini dünyanın diğer ucundaki müşterilere satabilir. Bu, şirketin büyümesini ve ticari kârını artırmasını sağlar.
Nispeten Düşük Maliyet
Daha az fiziksel kaynak ve personel gerekeceğinden, bir web sitesi kullanılırken işletme maliyetleri düşecektir.
B2C modeli ile şirketler B2B şirketlerine göre altyapı, personel ve elektrikle ilgili ek maliyetleri daha düşük tutabilir. Ayrıca daha az insan ve kaynakla envanter ve depolamayı kolayca yönetebilirler.
Müşteri ile Doğrudan İletişim
B2C iş modelini benimseyen şirketler, alıcılarıyla doğrudan ve kişiselleştirilmiş bir şekilde iletişim kurar. Bu, e-postalar, SMS ve push bildirimleri yoluyla olabilir.
İşletmeler ayrıca sonuçları aktif olarak takip edebilir ve hangi iletişim yönteminin en iyi sonucu verdiğini kontrol edebilir. Ayrıca doğrudan müşteriden ürün geliştirmeye veya hizmetleri iyileştirmeye yardımcı olacak geri bildirim alabilirler.
B2C Dezavantajları Nelerdir?
B2C iş modelinin avantajları olduğu kadar bazı dezavantajları da vardır. Bu dezavantajları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Yüksek rekabetli pazar
- İade ve geri ödeme politikaları
- Kargo Masrafları
Yüksek Rekabetli Pazar
Birçok kişi, pazar araştırması yapmadan B2C e-ticaret işine hızlıca dahil olabilir. Bu nedenle, pek çok pazar segmentine ve nişine uygun şirket bulunur. Bu da rekabetin ciddi anlamda artmasına sebep olur.
Müşterilerinizi elde tutmak ve zarardan tasarruf etmek için marjlarınızı kısmanız ve reklamlara daha fazla yatırım yapmanız gerekir.
İade ve Geri Ödeme Politikaları
Bir müşterinin ürünü iade ettiği ve para iadesi istediği pek durum bulunur. Bu durumda geri gelen kargo ücretleri, zaman maliyeti gibi pek çok hesap edilmesi zor gider kalemi doğar. Bu da ölçeklendirilebilme konusunda sorunlara yol açar.
Kargo Masrafları
İster yüksek adette, ister düşük adette satış yapın, kargo masraflarından kurtulamazsınız. Daha da önemlisi e-ticaret pazarında müşteriler ücretsiz kargo talep ediyor.
Bu yüzden kargo firmaları ile ürünlerin teslimat maliyetleri konusunda pazarlık yapmanız ya da ürün fiyatlarınızı yükseltmeniz gerekiyor.
B2C ve B2B İş Modeli Arasındaki Farklar Nelerdir?
B2C ve B2B perakende modelleri arasındaki temel fark, şirketin kime satış yaptığıdır. B2C şirketleri doğrudan tüketicilere satış yaparken, B2B şirketleri diğer işletmelere satış yapar; bu diğer işletmeler daha sonra diğer işletmelere veya tüketicilere hizmet etmeye devam edebilir. Diğer farklar ise şunlardır:
B2C:
- Daha küçük satın alma boyutu ve daha düşük ciro.
- Satın almalar bireyler veya haneler için yapılır. Satın alma kararları, etkileyicileri veya diğer kullanıcıları içerebilir.
- Satış süreci, hizmet sağlayıcılar hariç, daha fazla ürün veya hizmet odaklı ve daha az ilişki odaklı olma eğilimindedir.
- Sık sık anlık satın almalar ve duygusal satın alma kararları verilebilir.
- Satış döngüsü çok daha kısadır; satın alma süreci genellikle tek bir adımdır.
- Satın almalar, anında sonuç ve memnuniyet etrafında döner.
- Marka kimliği vurgulanır.
- Pazarlama departmanları genellikle genel giderin daha büyük bir yüzdesini alır.
B2B:
- Daha büyük satın alma boyutları ve daha yüksek ciro.
- Birçok kişi satın alma kararlarına dahil olur ve bir kuruluştaki birden fazla departmandan olabilirler.
- İlişki odaklı satış süreci.
- Son derece hesaplanmış, rasyonel satın alma kararları.
- Daha uzun, daha karmaşık satış döngüsü.
- Satın almalar uzun vadeli hedeflere dayanmaktadır.
- Pazarlama departmanları genel giderin küçük bir yüzdesini alır.
Her iki satış modelinin de kendi içinde avantajları ve dezavantajları bulunur. Bu arada B2B nedir, nasıl çalışır daha detaylı öğrenmek için blog yazımızı okuyabilirsiniz.
En Yaygın B2C E-Ticaret Siteleri Hangileridir?
Türkiye’de B2C e-ticaret siteleri oldukça yaygın ve kullanışlıdır. Peki en yaygın olanlar hangileri? İnceleyelim.
- Amazon
- Hepsiburada
- Trendyol
- N11
- Çiçeksepeti
- Vivense
- Pazarama
- İdefix
- Apple
- Samsung
B2C İş Modelinde Pazarlama Nasıl Yapılır?
Birçok B2C işletmesi – özellikle geniş kitlelere sahip markalar – toplam harcamalarının büyük bir kısmını pazarlamaya harcar. Videolar veya reklamlar gibi reklamlar, geniş kitleleri hedefleyebildikleri, duygulara hitap edebildikleri ve marka bilinirliğini artırabildikleri için B2C pazarlamasında sıklıkla kullanılır.
Ayrıca B2C pazarlama, belirli demografik özelliklere uyan kullanıcıları ve alıcıları hedeflemeye odaklanır. Çapraz satış ve yukarı satış, B2C perakendecileri, özellikle de e-ticaret satıcıları için önemli bir satış kaynağı olabilir.
Bireysel müşteri verileri, kişiselleştirilmiş alışveriş önerileri oluşturmak için etkin bir şekilde kullanılabilir. Bununla birlikte, satış döngüleri kısa olma eğiliminde olduğundan, potansiyel müşteri yönetimi B2C şirketleri tarafından çok daha az uygulanmaktadır.
B2C İş Modelinin Geleceği
E-ticaret kalıcıdır. 2000’den 2009’a kadar satışlar %500’ün üzerinde büyüdü ve bu gidişat 2010’lar boyunca devam etti. Tabletlerin ve akıllı telefonların artan kullanımı sayesinde e-ticaret gelişmeye ve genişlemeye devam edecek.
Bu mobil cihazlar, iletişim kültürünün ayrılmaz bir parçası haline geldi. Sosyal medya, işletmeler için birincil pazarlama aracı haline geldi.
Pandemi ile top noktasına ulaşan B2C iş modeli, gelecekler yıllarda da katlanarak büyümeye devam edecektir.
B2C İş Modeli Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
B2C iş modeli ile alakalı kullanıcıların sıklıkla merak ettiği soruları cevapladık. Aşağıdaki soru ve cevapları inceleyerek en merak edilenleri görebilirsiniz.
B2C’nin Anlamı Nedir?
B2C, business to consumer anlamına gelir. Yani işletmeden kullanıcıya satış denebilir.
B2C Marketing Ne Demek?
B2C marketing, işletmelerin daha fazla müşteri kazanmak ve satış yapmak adına yürüttüğü pazarlama faaliyetleridir.
Trendyol B2C mi?
Evet, Trendyol B2C iş modeline sahip bir işletmedir.