Ardiye bedeli malların cinsi, yükleme şekli ve depodaki kalış süresine göre hesaplanır. İhracat işlemlerinde limana giriş yapan ürünlerin gümrükten çıkışı gerçekleşene kadar üzeri açık ya da kapalı fark etmeksizin belli alanlarda depolanması gerekir. Bu alana ardiye denir ve mallar burada beklediğinde ödenmesi gereken bir ücret doğar. İhracat yapanların bilmesi gereken bu konuları biraz daha detaylı inceleyelim.
Ardiye Nedir?
İthalat ve ihracat sürecinde ticari malların liman işletmecisinin denetimi ve gözetimi altındaki açık ya da kapalı belirli alanlarda depolanarak bekletilmesi hizmetine ardiye denir. Bu alanlar liman içinde bulunan terminal veya rıhtımlar olabilir. Bu hizmetin sağlanması nedeniyle ardiye ücreti ödenmesi gerekir. Bu ücret ticari mallara, onların paketlenme şekline ve limana göre değişiklik göstermektedir.
Ardiye ücretleri, hizmeti veren liman işletmeleri tarafından talep edilir. Ticari ürünleriniz limana geldiğinde konteynerin limana tahliyesiyle ardiye süreci başlar ve limandan ayrıldığı gün sona erer.
Free time (serbest süre) denilen zaman aralığı liman işletmecisinin kestiği faturalara yansımaz. Ardiye yalnızca konteynerlerin limana tahliyesi ve limanı terk etmesi arasındaki süreyi kapsar. Dolayısıyla da yalnızca bu süreç faturaya dahil edilmektedir.
Ardiye Ücreti Nedir?
Ardiye bedelleri, ticari malların limana gelip tahliye edilmesiyle doğan depolama ücretidir ve ithalatı ya da ihracatı yapan firmaya faturalandırılır. Bu ücretin hesaplanmasında malların cinsi ve dökme, koli, palet gibi ne şekilde yüklendiğine göre çeşitli etkenler yer alır.
Ardiye süreci, gemi liman sınırına ulaştıktan sonra konteynerlerin tahliyesi ile başlar ve konteynerler limanı terk edene kadar devam eder. Bu süreçte verilen diğer hizmetler de bu ücrete dahil edilir.
Hizmeti sağlayan liman işletmeleri ardiye bedelini ithalatçı ya da ihracatçı firmadan talep eder. Ürünler limana ulaştığında free time denilen serbest süre için herhangi bir ücret talep edilmez.
Ancak konteynerler limanda serbest süreden daha fazla beklemiş olursa o zaman nakliyeciler tarafından alıcılara demuraj ve detention faturaları kesilir. Türkiye’de bu fatura tek isim altında demuraj faturası olarak yansıtılır.
Ardiye Ücreti Neye Göre Belirlenir?
Liman ardiye ücretleri ürünlerin kilogramına, kaldığı süreye, nasıl taşındığına, ürünlerin cinsine ve bu süreçte alınan hizmetlere göre belirlenir. Limana gelen ticari ürünler tahliye edilirken transpalet, forklift ya da vinçten hangisinin/hangilerinin kullanıldığına göre ücretler değişiklik göstermektedir. Ayrıca liman sahasında araçtan araca eşya transferleri yasaktır.
Ardiye, liman işletmeleri tarafından idare edilen bir süreçtir ve onlar tarafından firmalara faturalandırılır. Ücretlendirmeler gümrük limanına göre de değişiklik gösterir. Genel olarak gümrük ardiye ücreti hesaplanırken dikkat edilen unsurlar ardiye sürecinde alınan hizmetlerdir.
Yalnızca free time olarak da adlandırılan serbest süre faturaya yansımaz. Bu süre, ürünlerin demuraja girmeden önce bekleyebileceği süredir. Çoğunlukla 3-7 gün sürebilir. Ancak firmalar dilerse ek serbest süre talep edebilir.
Ardiye Ücreti Nasıl Hesaplanır?
Ardiye bedeli, liman işletmelerince belirli unsurlar göz önüne alınarak alınan hizmet ederince hesaplanır. Bu ücret faturalandırılırken serbest süre (free time) ücrete dahil edilmez. Gemi liman sınırına geldikten sonra ticari malların tahliye edilmesi esnasında alınan bu hizmet için ürünlerin depolanması ve liman işletmesinin bu ürünlere göz kulak olmasına bağlı olarak bedel doğar.
Ücretin belirlenmesinde eşyaların açık ya da kapalı farketmeksizin beklediği bir alanda geçen süre de rol oynar. Bu bedelin liman işletmesine ödendiğine dair makbuzun kesilmesinin ardından konteynerlerin limandan ayrılmasına izin verilir.
Ardiye Süresi Nedir?
Ardiye süresi, ticari eşyaların liman sınırında gelip burada tahliye edilmesiyle limandan ayrılışına kadar geçen süredir. Gümrüklü eşyaların limanda belli bir alanda liman işletmesince depolanarak gözetim altında tutulması gerekir. Bu süreçte alınan hizmetler ise ardiye bedeli olarak adlandırılır. Ürünlerin cinsi, yüklemesi ve ardiye süresi bu ücretin miktarını etkiler.
Ardiye ve Demuraj Arasında Nasıl Bir Fark Vardır?
Ardiye, liman sınırında konteynerlerin tahliyesinden limandan ayrılışına kadar geçen aradaki süreyi ifade eder. Bunun yanı sıra serbest süre ile ardiye arasında da demuraj oluşur. Serbest süre de ticari eşyaların gemiden tahliye edilmesiyle başlar. Eşyaların limanda serbest süreden (free time) fazla beklemesi durumunda nakliyeciler tarafından alıcılara demuraj ve detention faturası kesilir.
Dünya’da genel olarak bu uygulama ithalat sürecinde ürünlerin limanda beklediği süre için demuraj masrafı faturasıyla uygulanır. Liman dışında izin verilenden daha uzun süre beklemeleri halinde de detention masrafı fatura edilir. Ülkemiz limanlarında ise bu uygulama tek isim altında toplanarak yalnızca demuraj olarak faturalandırılır. Yani nakliyeciler tarafından tanınan serbest süre (free time) içerisinde konteynerler tahliye edilmelidir. Aksi halde ardiye bedeli haricinde demuraj faturası da kesilir.
