İhracat yapabilmek için hangi belgeler gerekir? Bu bloğumuzda ihracat yapanlara tavsiyelere yer verdik ve yurt dışı kargo yönetim ipuçlarını derledik.
İhracat nasıl yapılır sorumuza cevap aramadan önce, ihracat nedir sorusunu açıklığa kavuşturmalıyız. İhracat, kişi ve kuruluşlarca üretilen mal ve hizmetlerin yurt dışına satılmasıdır. İhracata duyulan ilgi satış, pazarlama, lojistik gibi süreçlerin kolaylaşmasıyla birlikte son yıllarda katlanarak artmıştır. Ülkeler arası dış ticareti düzenleyen prosedürlerin kolaylaştırılması ve maliyetlerin düşmesinin de ihracata olan ilgiyi arttırdığını söyleyebiliriz.
İhracat; yeni girişimciler için, en az maliyetle global pazarda satış yapma fırsatı sunarken küçük şirketlere de büyüme fırsatı sunmaktadır. Büyük firmalara ise kendi ülkelerinde yaşanan sorunları, farklı coğrafyalara ulaşarak aşma şansı tanımaktadır. Aynı zamanda ihracatın diğer faydaları da aşağıda belirtildiği gibidir:
- Satış ve karları artırmak
- Dünya pazarlarından pay almak
- İç pazara olan bağımlılığı azaltmak
- Pazar dalgalanmalarını dengede tutmak
- İstihdam yaratmak
Kimler İhracat Yapabilir?
Vergi numarası olan tüzel veya gerçek kişiler ihracat yapabilmektedir.
Şirket sahibi olmayan kişi nasıl ihracat yapabilir?
Gerçek kişi yani şirket sahibi olmayan herhangi biri aşağıdaki adımları uygulayarak ihracat yapabilmektedir:
- Vergi numarası alarak,
- Bir muhasebeci ile çalışarak,
- Bir gümrük müşavirine vekalet vererek,
- Bulunduğu bölgede faaliyet gösteren bir ihracatçı birliğine üye olarak,
Yetkili gümrük müşaviri, gümrük beyannamesini hazırlayarak gümrük idaresine teslim etmesiyle ihracat prosedürleri tamamlanmış olacaktır.
Tüzel kişi olarak İhracatta devamlılık sağlamayı düşünenlerin, şahıs şirketi kurarak işlem yapması daha sağlıklı olacaktır. Şahıs şirketi olarak ihracat yapanlar devlet desteklerinden, vergi muafiyetlerinden kolaylıkla faydalanabilmektedir. Ayrıca müşterilerin firma ile muhatap olduğunu bilmesi ihracatçıya daha çok güven duyacağı anlamına da gelmektedir. İhracatçı ve müşteri arasındaki bağın güçlü olması ticaretin devamlılığı için oldukça önemlidir.
Bahsettiğimiz gibi ihracat yapmak için ilk olarak vergi numarası alınmalı ve muhasebeci tutulmalıdır. Bunları izleyen adımlarda ise, gümrük müşavirine vekalet verilmelidir. Gümrük müşaviri, verilen vekalet ile ihracatçının belirleyeceği süre içerisinde, beyanname açmaya ve işlem yapmaya yetkisi olan kişidir. Daha sonra ise bir ihracatçı birliğine üye olunmalıdır.
Gümrük İdaresi’ne ve ihracatçı Birliği’ne kayıt olmak için gerekli evraklar nelerdir?
- İmza sirküleri (tüzel kişiler için), imza beyannamesi (gerçek kişiler için),
- Faaliyet Belgesi (tüzel kişiler için),
- Ticaret sicil gazetesi (tüzel kişiler için),
- Vergi mükellefiyet yazısı (tüzel kişiler için),
- Vekâletname (temsil yoluyla işlem yapılması halinde),
- Yetkililerin kimlik sureti.
İhracat yapmak için hangi belgeler/faturalar gereklidir?
İhracat yaparken, Ürün ile ilgili her türlü bilginin beyan edilmesi için ticari faturaların düzenlenmesi gerekmektedir. Satıcı tarafından düzenlenen ticari faturalar hem Türkçe hem de alıcı ülkenin dilinde olmak üzere iki tane hazırlanmalıdır. Ticari faturalar, gerekli maliye kaşeleri ve noter tasdikleri eklenerek düzenlenmelidir.
Ticari faturada bulunması gerekenler nelerdir?
- İhracatçı ve alıcı kişilerin bilgileri,
- Tanzim tarihi,
- Gönderme ve yükleme noktası,
- Ürün hakkındaki bilgiler,
- Ürünlerin fiyatları,
- Ödeme şartları,
- Teslimat şekli,
- Teslimat aracının numarası.
Proforma/Invoice Fatura
Proforma Fatura, ticari faturadan farklı olarak sadece alıcıyı bilgilendirmek için kullanılmaktadır. Proforma Faturada, ihracatçı tarafından malın birim fiyatları, özellikleri ve satış koşulları bildirilir. Eğer müşteri satın almayı kabul ederse proforma fatura, ticari faturaya dönüştürülür ve böylece asıl fatura kesilmiş olur.
Orijinal Faturalar
Gümrük işlerinin kolaylaştırılması ve vergilerin hesaplanması amacıyla satış sözleşmesinin varlığını da kanıtlayan faturalardır. Orijinal fatura düzenlendiği zaman ihracatçı, banka yoluyla ithalatçıya bu faturayı göndermektedir.
Konsolosluk Belgesi
Yabancı ülkelere sevk edilecek olan malların menşeini belirlemeyi amaçlayan, ülke konsolosluğu tarafından onay alması gereken belgedir.
Navlun Fatura
CF ve CIF satışında satıcılar tarafından ödenmesi gereken faturalardır. Malın satış faturası ile mal bedelinin belirlenmesini sağlar. Fatura ve belge üzerinde “navlun ödenmiştir” ifadesinin yer alması şarttır.
Sigorta Belgesi
CIF veya CI teslim şekline uygun olarak yapılan ihracatlarda geçerli olan belgedir. İthalat yapacak olan kişinin vereceği bilgiler ve talimatlar ile birlikte sigorta belgesi hazırlanmaktadır.
Koli Müfredat Belgeleri
Ürünlerin taşınma şekillerine göre kapasitesini belirten belgelerdir. Sigorta işlemlerinde bu belge kullanılmaktadır.
Çeki Listeleri
Malların, hangi araçta ne kadar bulunduğu ile ilgili detaylı bilgiler içeren belgelere çeki listesi denilmektedir. Sigorta şirketleri ve gümrük idaresi bu belgeyi talep etmektedir.
Eşya Ordinosu
Konşimentoda yazılmış olan malın, kısmen veya tamamen çekilebilmesi için hazırlanan emir ve talimattır.
Konşimento
Ürünün gönderim şekline göre (uçak, gemi, tren vb.) malın taşınmak üzere teslim alındığını belirten belgelere konşimento denir. Konşimento belgesi sayesinde taşıma hizmetlerinde yükümlülük taşıyıcılara devredilmektedir.
Tır Karnesi
Araçlardaki malların gümrük üzerindeki teminatlarını sağlayan belgelerdir. Taşınacak mallar tamamlandığında karneler odalara verilmektedir.
Sağlık Sertifikası
İhraç edilmesi düşünülen malın sağlık şartlarına uygunluğunu belirten sertifikalardır. Ürün içeriğine göre alakalı birimlerden bu belgeler temin edilmelidir.
Standardizasyon Kontrol Belgesi
İhraç edilecek olan malların kanunlar çerçevesindeki tüzükleri ile zorunlu standartlara uygunluğunun belirtmesi için kullanılan belgedir.
Bu işlemleri gerçekleştirdiğinizde ister gerçek kişi isterse bir firma olun, artık ihracat yapmaya hazır hale gelmişsiniz demektir.
İhracat yapmak isteyenlere tavsiyeler
- İhracatta pazar araştırması, ürününüzün satış ve pazarlama şeklini belirlediğinden ihracat planının en can alıcı adımlarından biridir. Ürüne uygun pazarı bulmak için çok iyi bir pazar araştırması yapılmalıdır.
- Global anlamda başarılı olmak için güvenilir bir imaj oluşturulmalıdır. Bu imajın oluşturulmasının yolu, markayı ifade eden bir firma logosu oluşturmaktan, internet sitesine çoklu dil desteği eklemekten geçmektedir.
- Benzer ürünlerin ithalat/ihracatıyla uğraşan başka kişilerle/şirketlerle görüşmek farklı bakış açıları kazandıracaktır. Bu sayede bilgi ve network’ün genişletilmesine katkı sağlayacaktır.
- Kargo ve ödeme gibi konularda sağlam araştırmalar yapılarak doğru bilgiler edinilmelidir.
- Kurumsal ve profesyonel bir web sitesi sahibi olunmalıdır. Potansiyel iş ortakları ve müşteriler ihracatçı hakkında ilk bilgileri toplamak için internet sitenizi ziyaret edecektir. Web siteye önem verilerek ziyaretçilerde olumlu etki bırakmak oldukça önemlidir.
- Her işte olduğu gibi, ihracat operasyonları da belirli riskler barındırır. Ancak tüm süreçler doğru planlama ile yönetildiğinde riskler önceden görülerek doğru hamleler yapılabilmektedir. Planlı çalışmalarla gelişimi devam ettirerek ihracat sektöründe başarılı konuma gelinmektedir.
