Tedarik zinciri bir işletmenin kalitesini etkileyen çeşitli faktörlerden biridir. Özellikle teslimat süreci, markanın kalitesine etki eden unsurların başında yer alır. Eğer teslimat sürecinde aksaklıklar ve problemler yaşanıyorsa ürünlerinizin kaliteli olmasının bir önemi kalmaz.
Bu yüzden tedarik zinciri hakkında bilgi sahibi olmak markalar açısından büyük önem taşır. Tedarik zincirinin ne olduğunu ve hangi aşamalardan oluştuğunu inceleyerek kendi teslimat sürecinizde uygulayabilirsiniz.
Tedarik Zinciri Nedir?
Tedarik zinciri, herhangi bir ürün ya da hizmetin tedarikçisinden son tüketicisine ulaşana kadar geçirdiği süreçler bütünüdür. Lojistik alanında kullanılan bir terim olan tedarik zinciri, ürünlerin müşteriye uygun bir şekilde nasıl ulaştırılabileceğine dair çalışmaları kapsar. Depolama ağı, iletişim ve ulaşım alternatifleri tedarik zincirinin kapsamı içerisinde yer alır.
Tedarik zincirinin amacı ürünü tüketiciye sorunsuz bir şekilde ulaştırmaktır. Ürünün sorunsuz bir şekilde ulaşması için çeşitli aşamalara ve püf noktalara dikkat edilmesi gerekir. Örneğin; kargo aşamasında ürünün özenle paketlenmesi büyük önem taşır.
Bunun yanı sıra teslimat süresinin olabildiğince kısa tutulması da müşteriden olumlu geri dönüş alma şansını yükseltir. Tedarik zincirinin süreçlerine göz atarak ulaştırma sürecini iyileştirmek için neler yapabileceğiniz hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Tedarik Zinciri Hangi Süreçleri Kapsar?
Tedarik zinciri, kendi içerisinde birçok farklı süreci bulundurur. Basit tedarik zinciri aşamaları genel olarak şu şekilde sıralanabilir:
- Talep ve şikayetlerin yönetilmesi
- Satın alma süreci
- Planlama
- Üretim süreci
- Stok yönetimi
- Depo yönetimi
- Sevkiyat
Her bir aşamada dikkat edilmesi gereken noktalar bulunur. Tedarik zinciri süreçlerine ve detaylarına beraber göz atalım.
Talep ve Şikayetlerin Yönetilmesi
Tedarik zinciri aşamalarının ilki, talep ve şikayetlerin etkili bir şekilde yönetilmesidir. Müşteriden gelen talepler göz önünde bulundurulup bu doğrultuda üretim sayısı belirlenmelidir. Örneğin; firmanızın ürünleri arasında x ürünü daha fazla talep görüyorsa x ürününü daha fazla sayıda üretmeniz gerekir.
Talepler kadar şikayetlerin de değerlendirilmesi büyük avantaj sağlar. Müşterilerinizin ürünlerinizle ya da hizmetlerinizle alakalı şikayet ettiği konularlar bulunuyorsa iyileştirme çalışmaları yürütebilirsiniz.
Satın Alma Süreci
Satışını yaptığınız ürünlerin imalatında gerekli olan malzemelerin hızlı ve kaliteli bir şekilde temin edilmesi, satın alma sürecini kapsar. Satın alma sürecinde yaşanan aksaklıklar, ürünün müşteriye geç teslim edilmesine neden olur. Bu durumda da müşterilerin firmanıza olan güveni azalır. İmalat aşamasında gerekli olan malzemelerin stoğuna dikkat etmeniz bu tarz problemlerin yaşanmasına engel olur.
Planlama
Planlama, tedarik zincirinin en önemli aşamaları arasında yer alır. Sürecin sorunsuz işlemesi ancak doğru bir planlama ile mümkün hale gelir. Maliyet hesabından kargo sürecine kadar her şeyi alanında uzman kişilerden destek alarak planlamanız büyük avantaj sağlar.
Üretim Süreci
Satın alınan malzemelerin belirlenen sürede ürüne dönüştürülmesini kapsar. Üretim sürecinin olabildiğince etkili planlanıp hızlandırılması tedarik sürecinin de daha kısa sürede tamamlanmasına olanak sağlar.
Stok ve Depo Yönetimi
Stok ve depo yönetimini doğru bir şekilde yapmak, tedarik zincirinin en önemli aşamalarından biridir. Depodaki malzemelerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve eksikliklerin tedariğinin sağlanması gerekir. Bunun yanı sıra özellikle e-ticaret ile uğraşanların stok kontrolünü yapıp bu doğrultuda ürün stoğu belirlemesi büyük önem taşır.
Sevkiyat
Sevkiyat aşamasında ürünler paketlenir ve müşteriye en kısa süre içerisinde ulaştırılmaya çalışılır. Paketleme ve taşıma esnasında ürünün türü ve muhafaza koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Örneğin; et ürünleri taşınacaksa uygun ısı koşulları sağlanmalıdır.
Tedarik Zinciri Nasıl Oluşturulur?
Tedarik zinciri, genel olarak 6 farklı aşamadan oluşur. İlk olarak üretimde kullanılan malzemelerin veya satışı yapılacak ürünlerin temin edilmesi gerekir. Sonrasında eğer üretim yapılacaksa ilgili malzemeler işlenerek ürüne dönüştürülür. Üçüncü aşama olarak üretimi tamamlanan ürünler depoda muhafaza edilir. Deponun, ürünün saklama koşullarına uygun olması oldukça önemlidir.
İlerleyen aşamada satışı yapılan ürünler, zamanı geldiğinde dağıtıma çıkarılır. Beşinci aşamada da envanter yönetiminin detaylı bir şekilde yapılması gerekir. Tedarik zinciri aşamalarının sonuncusu ise müşterilerle olan ilişkiyi kapsar. Müşterilerden ne kadar çok olumlu geri dönüş sağlanırsa satışlar da aynı oranda artar. Özellikle e ticarette tedarik zinciri tasarlanırken bu aşamaya özen gösterilmelidir.
Tedarik Zinciri Oluştururken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Başarılı bir tedarik zinciri oluşturmak için ilk olarak planlama çalışmalarını doğru ve etkili bir biçimde yapmaya dikkat edilmelidir. Ürünlerin herhangi bir problem yaşamadan müşteriye ulaşması için planlama aşamasına ihtiyaç vardır. Örneğin; satışını yaptığınız bir ürünün kırılabilme riski bulunuyorsa paketleme aşamasına fazladan özen göstermeniz gerekir.
Tedarik zinciri tasarlanırken göz önünde bulundurulması gereken bir diğer nokta ise bütçe yönetimidir. Ürünün üretim aşamalarında ne kadar bütçeye ihtiyaç duyulduğu hesaplanmalıdır. Hesaplama yapılırken işçi maliyeti de unutulmamalıdır. Yapılan hesaplamalar sonrasında kar payı eklenerek ürünün satış fiyatı belirlenebilir.
Tedarik Zincirinin Avantajları Nelerdir?
Tedarik zinciri eğer başarılı bir şekilde planlanıp yürütülürse firmaya çeşitli avantajlar sağlar. Sağladığı avantajlar şu şekilde sıralanabilir:
- Ürünün zamanında ve sorunsuz bir şekilde ulaştırılmasını sağlaması
- Kaynakların verimli ve etkin bir şekilde değerlendirilmesi
- Tedarik sürecinin kısaltılıp kar payının arttırılması
- Piyasadaki değişikliklere daha çabuk ayak uydurma imkanı
- İşletmenin para akışını etkili bir şekilde yönetebilmesi
- Firmanın stok kontrolünü daha kolay bir şekilde yapabilmesi
Siz de tedarik zincirinin sağladığı avantajlardan faydalanarak firmanızı bir adım öteye taşıyabilirsiniz. Böylelikle daha az bir bütçe ile daha etkili sonuçlar elde edebilirsiniz.
Tedarik Zinciri Nasıl Bozulur?
Küresel dünya içerisinde özellikle büyük şirketlerin tedarik ağı tüm dünya üzerine yayılmıştır. Bu yayılmanın amacı doğru ürünü, en doğru zamanda ve en hızlı şekilde teslim etmek ve tabii ki maliyet düşürmektir.
Bütün süreçler kağıt üzerinde ne kadar optimize edilirse edilsin tedarik zincirleri bir şekilde kırılabilir. Kırılması her ne kadar büyük bir problem gibi gözükse de, oluşmuş kırığın en kısa sürede onarılması gerekmektedir. Bu onarım süreci, büyük resme bakıldığında tüketiciler tarafından direkt olarak görülmese de, üretici nezdinde sorunlar yaratabilir.
Peki tedarik zincirleri hangi koşullarda kırılabilir?
Jeopolitik Koşullar
Bir ülkenin jeopolitik konumu özellikle şirketlerin üretimleri göz önüne alındığında tedarik zincirinde hayati faktörlerden biridir. Tedarik zincirinde herhangi bir üretim sağlayan ülkenin içerisinde veya dışarısında bir sorun çıkması demek, bütün zincirin kısa veya uzun süreli kırılması demektir.
Örnek vermek gerekirse, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın tedarik zincirine etkisi devasa olmuştur. Aynı şekilde otomobil üretimindeki Çip Krizi, ülkelerin jeopolitik konumlarının tedarik zincirini nasıl etkilediğini gösteren örneklerdir.
Hareket ve Seyahat Kısıtlamaları
Bilindiği gibi dünyanın hala tam olarak atlatamadığı COVID-19 sürecinde dünya uzun süreli bir kapanma sürecine girdi. Tüm dünyanın evlerine kapandığı bir dönemde şirketlerin fiziki iş gücünün de tamamen bir duraksama evresine girdiğini söyleyebiliriz. Üretim süreçleri, teknolojinin gelişmesiyle ne kadar otonom bir hale gelmiş olsa da, insan iş gücünün sağlamış olduğu kontrol sürecini göz ardı etmemiz mümkün değildir.
Aynı şekilde, COVID-19 esnasında ülkeler arası seyahat süreçleri belirli kısıtlamalar altına girdiği için tedarik zinciri de sekteye uğramıştır. Bunun dışında, çok yakın zamanda meydana gelen Rusya-Ukrayna savaşı da tedarik zincirinin seyahat kısıtlamaları engeline takılmasına vesile olmuştur.
Başarılı Tedarik Zinciri Örnekleri Nelerdir?
Başarılı tedarik zinciri örnekleri hakkında bilgi sahibi olmanız kendi firmanızda oluşturacağınız zincire dair fikir edinmenize olanak sağlar. Amazon, Coca Cola ve Zara gibi büyük firmalar başarılı tedarik zincirlerine sahiptir. Firmaların büyümesinde, tedarik zincirlerini etkili bir şekilde planlamalarının katkısı büyüktür.
Amazon üzerinden başarılı bir tedarik zincirine değinmek mümkündür. Dünyanın en büyük e-ticaret sitelerinden biri olan Amazon, ürünleri hızlı bir şekilde müşterilere ulaştırması ile ön plana çıkar. Bunun yanı sıra stok takibini doğru bir şekilde yapması ve ürün çeşitliliğinin fazla olması da daha fazla müşteri çekmesine olanak sağlar.
Uçtan Uca Tedarik Zinciri Nedir?
Uçtan uca tedarik zinciri, üretimden ürünün müşteriye ulaştırılmasına kadar olan tüm süreçleri içine alan bir kavramdır. Amacı, tedarik zincirinin tüm aşamalarının kusursuz bir şekilde işlemesini sağlamaktır. Bunun yanı sıra uçtan uca tedarik zinciri ile maliyeti azaltmak ve verimliliği artırmak hedeflenir. Firmaların uçtan uca tedarik zinciri çalışmaları yapması, verimlilik açısından fazlasıyla avantaj sağlar.
Tedarik Zinciri Esnekliği Nedir?
Tedarik zinciri, işletme boyutu fark etmeksizin üretilen malların veya genel kaynakların hareketini takip etme ve yönetme sürecine verilen isimdir. Tedarik zincirinde beklenmedik durumlarda oluşabilecek herhangi bir probleme karşı şirketlerin veya bireylerin aldığı önlemlerin eyleme dönüşmesine de tedarik zinciri esnekliği denir.
Basite indirgemek gerekirse tedarik zinciri esnekliği operasyonel sürecin bütününde minimum zaman kaybı ve kesinti ile müşterilerin taleplerine optimum derecede karşılık verme, oluşmuş veya oluşabilecek bütün sorunlara karşı esneyebilme ve kurtulabilme sürecine verilen isimdir.
Tedarik Zinciri E-Ticarette Neden Önemlidir?
E-ticaret alanında büyümek isteyen firmaların müşteri memnuniyetine özen göstermesi gerekir. Müşteri memnuniyeti ise ürünü kısa süre süre içerisinde müşteriye ulaştırmaktan geçer. Bunun yanı sıra müşteriye ulaşan ürünün herhangi bir hasar almamış ya da bozulmamış olması da önemlidir. Tedarik zinciri, ürünü kısa sürede ve hasarsız bir şekilde ulaştırmaya olanak sağladığı için e-ticarette avantaj sağlar.
Güçlü bir tedarik zinciri oluşturarak aldığınız olumlu yorumlarla ön plana çıkma fırsatı yakalarsınız. Olumlu yorumlar, e-ticaret ile uğraşan firmaların gelişmesindeki en önemli etkendir. Tedarik zincirinin e-ticaret alanındaki bir diğer önemi ise iş verimliliği sağlamasıdır. Siz de bütçeden tasarruf edip verimliliği artırmak istiyorsanız belirli noktalara dikkat ederek tedarik zinciri aşamalarınızı planlayabilirsiniz.
Navlungo, uluslararası ticaretlerinizin tüm süreçlerinde size destek olacak bir sisteme sahiptir.
Navlungo ülke veya bölge fark etmeksizin tüm Dünya’da tedarik zinciri yönetiminizi optimize etmek adına en uygun ve rekabetçi fiyatlarıyla çözüm ortağınız olmaya hazır.
Tedarik zinciri çözümlerimiz için bizimle iletişime geçebilir, yurt dışı operasyonlarınızı sorunsuz ve kusursuz bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.
Tedarik Zinciri İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Tedarik zinciri ile alakalı sıkça sorulan soruların cevaplarını aşağıdan bulabilirsiniz.
Tedarik Zinciri Ne İş Yapar?
Bir tedarik zinciri, bir ürünün ya da hizmetin tasarımından üretimine, dağıtımına ve satışına kadar olan tüm aşamaların yönetimi ve koordinasyonu için kullanılan bir sistemdir.
Bu sistem, ürünün ya da hizmetin oluşumundaki tüm aktörleri (örneğin, hammadde tedarikçileri, üreticiler, dağıtımcılar ve satıcılar) bir araya getirir ve bu aktörlerin birbirleriyle iletişimini sağlar. Bu sayede tedarik zinciri, bir ürünün ya da hizmetin kalitesini ve müşterilere ulaşma hızını artırmak için önemli bir rol oynar.
Tedarik Zincirinde Risk Nedir?
Tedarik zincirinde risk, tedarik zincirinde bulunan herhangi bir aktörün beklenen performansının altına düşmesi ya da beklenmedik bir olayın (deprem, sel felaketi veya bir sağlık krizi) meydana gelmesi durumunda ortaya çıkan olumsuz etkiye verilen isimdir.
Tedarik zincirinde risk, ürünün ya da hizmetin kalitesini ve müşterilere ulaşma hızını olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle tedarik zincirinde risklerin yönetimi, tedarik zincirinin verimliliği ve başarısı için önemlidir.
Tedarik Zinciri Kaça Ayrılır?
Tedarik zincirleri, genellikle aşağıdaki dört ana bölüme ayrılır:
Hammadde Tedarikçileri: Hammadde tedarikçileri, tedarik zincirindeki ilk aşamadır ve ürünün ya da hizmetin üretiminde kullanılacak olan hammaddeleri sağlarlar.
Üreticiler: Üreticiler, tedarik zincirindeki ikinci aşamadır ve hammaddeleri kullanarak ürünü ya da hizmeti gerçekleştirirler.
Dağıtımcılar: Dağıtımcılar, tedarik zincirindeki üçüncü aşamadır ve ürünü ya da hizmeti müşterilere ulaştırmakla görevlidirler.
Satıcılar: Satıcılar, tedarik zincirindeki son aşamadır ve ürünü ya da hizmeti müşterilere satarlar.
Bununla birlikte, perakendeciler ve lojistik firmaları da bu sürece dahil olabilir.
