Dünya çapında giderek hacmi artan e-ticaret ile ürünlerini pazar yerlerine hızlıca ulaştırmak isteyenler ve son yıllarda gelişen teknoloji; uçak sayılarının, bu alanda hizmet veren lojistik firmalarının yaygınlaşması ve havalimanı sayılarının artışı ile birlikte lojistik işlemlerinin en pratik şekilde gerçekleştirilmesini sağlayan hava yolu taşımacılığı yaygınlaşarak daha fazla önem kazanmıştır. Bu yaygınlaşmayla birlikte hava yolu taşımacılığına dair sorular da sıkça sorulmaya başlanmıştır. Bu yazımızda bu tip sorulara cevap bulmaya çalışacağız.
Hava yolu taşımacılığında kullanılan belgeleri öğrenmek için linkteki ilgili blog içeriğimizi okuyabilirsiniz.
Hava Yolu Taşımacılığı Nedir?
Hava yolu taşımacılığı taşımacılık sektöründeki en hızlı, en güvenilir yöntemlerden biridir. Dünya çapında farklı ülkelere günübirlik sevkiyatlar gerçekleştirmeye olanak sağlar. Evrak kargolarından tonaj bazındaki büyük ürün sevkiyatlarına kadar her türlü kargo; uçak, helikopter, jet gibi hava yolunda kullanılabilen taşıtlar ile taşınabilmektedir. Ayrıca genel kargo statüsü dışındaki yüklerin taşımalarında ve özel depolama işlemleri gerektiren taşımalarda yüksek performanslı hızlıca taşıma sağlamaktadır.
Hava yolu taşımacılığında en sık tercih edilen diğer bir yöntem ise parsiyel taşımacılıktır. Bu yötemde farklı kişilere ait aynı yöne giden ürünler aynı uçakla taşınır ve bu şekilde gönderi maliyetleri düşürülerek ekonomiklik sağlanır.
Özetle, taşımasını yapmak istediğiniz kargonun sayısına, boyutuna, hacmine, cinsine bakılarak nasıl bir uçak kullanılacağı belirlenir. Gerekli belgeler, sözleşmeler hazırlanıp tercih edilirse sigorta da yapılarak profesyonel şartlarda güvenle ürünler yerlerine teslim edilir.
Hava Yolu Taşımacılığında Hangi Yükler Taşınır?
- Genel kargolar
- Özel kargolar
- Tehlikeli maddeler olarak gruplandırarak verebiliriz.
Genel kargo kategorisindeki yükleri; özel hizmet, depolama gibi ek gereklilikleri olmayan, kuru ve temiz yükler olarak tanımlayabiliriz.
Tehlikeli madde olarak tanımlanabilen yükler:
- Kimyasal ürünler
- Zehirli
- Patlayıcı
- Alev alabilen
- Yanıcı
- Çözücü içerikli maddeler içeren ürünlerdir.
Özel kargoların taşınması için istifleme süreci, özel depolama, belgeler ve hizmetler vardır.
Yüklerin ağırlığı ve nitelikleri ile alakalı bazı kısıtlamalar da vardır. Gönderimi planlanan yüklerin tonaj olarak çok ağır olmaması gerekmektedir. Acil olarak taşınması gereken ilaç ve medikal ürünlerin taşınması hava yolu ile yapılabilmektedir. Bunların haricinde hava yolu ile taşınabilecek ürünleri şu şekilde maddeleyebiliriz:
- Konsolide kargo taşımacılığı,
- Transit yükleme sistemi taşımacılığı,
- Havaleli özel taşıma sistemleri,
- İmal edilen her türlü ürün,
- Elektronik eşya,
- Proje taşımacılığı,
- Emtia,
- Belge ya da evrak,
- Değerli eşyalar,
- Çiçek gibi kısa süre içerisinde bozulma etkisi gösterecek ürünler.
Hava Yolu Taşımacılığının Avantajları Nelerdir?
- Hava yolu taşımacılığı kullanılan yöntemler, teknikler, verimlilik açısından diğer taşıma yöntemlerinden ayrılır. İlk olarak taşınacak kargoların hızlı bir şekilde gönderilmesi gibi önemli avantaja sahiptir. Hava yolu taşımacılığı ile deniz aşırı lokasyonlara kolay erişim sağlanarak Amerika, Kanada ve Avustralya gibi okyanus ötesi lokasyonlara 1-2 gün gibi oldukça hızlı gönderimler yapılabilmektedir. Bu sayede alıcıya tam zamanında teslimat yapılabilmektedir.
- Transfer ve elleçleme süreçlerinde maksimum güvenlik standartları sağlanır. Ayrıca uçakların trafik gibi bekleme süreleri olmaması avantajı ile mallar yüksek güvenlikli şekilde taşınır.
- Operasyon süreci, farklı hava yolu şirketlerinin olması sayesinde esnek planlama avantajı sunar ve sürecin daha kapsamlı bir şekilde planlanabilmesine olanak tanır.
- Darbe, sarsıntı ve titreşim gibi olumsuz koşullara hassaslık gösteren ürünlerin güvenli bir şekilde taşıması yapılır. Ayrıca havalimanlarında son teknoloji cihazların kullanımı yardımıyla ürün kaybolması ve hasar görme riski çok azdır.
- Gümrük işlemlerinde kolaylaştırılmış prosedürlerle ilerleyen taşımacılık sistemi ile hızlı işleyen operasyon süreci için esnek planlama avantajı sunar.
- Gelişen lojistik sektörü sayesinde sadece limandan limana ulaştırma sunmayan hava yolu taşımacılığı; kapıya kadar teslim etme, ambalajlama, gümrükleme, depolama gibi hizmetler de sunabilir.
Hava Yolu Taşımacılığının Dezavantajları Nelerdir?
- Uçak yakıtlarının pahalı olması sebebiyle birim taşıma maliyeti yüksektir.
- Çok ağır yüklerin taşınamaması bir diğer dezavantajdır.
- Kapıdan kapıya servisleri için ikinci bir taşıma moduna ihtiyaç duyması bakımından dezavantajlıdır.
Hava Yolu Taşımacılığının Özellikleri Nelerdir?
Hava yolu taşımacılığında dikkat edilmesi gereken pek çok etken bulunur. Bu taşımacılıkta kullanılan araçların yük kapasitesi, birim maliyeti gibi unsurların yanı sıra taşımanın yapılacağı zaman aralığındaki hava durumu da çok önem taşır. Meteorolojik koşullar kaynaklı rötar alan veya iptal edilen uçuş faaliyetleri olabilir. Meteorolojik koşulların takibi sağlanarak planlama yapılmalıdır.
Dünyada kargo taşımacılığının %8’i hava yolu ile sağlanırken kara yolu ve deniz yolu ile birlikte entegre olarak yürütülen taşımacılık işlemleri birçok insanın işlerini kolaylaştırmaktadır.
Kimya endüstrisinde tehlikeli maddeleri taşımak için en güvenilir yöntem olarak hava yolu taşımacılığı kullanılmaktadır.
Her bölgede, her şehirde bulunan havaalanları sayesinde bölgesel hava yolu taşımacılığı da ulaşım açısından lojistik sektöründe avantajlar sunar.
Uluslararası Hava Yolu Taşımacılığı
Uluslararası hava yolu taşımacılığında; rezervasyon takibi, konşimentoların oluşturulması ve takibinin sağlanması, yük takibi, lojistik planlaması yapılmalıdır. Bu sayede ülkeler arası yapılan ticarette yükün güvenliğinin takibi sağlanmış olur.
Hava yolu kargoda hazırlanması gereken belgeler vardır. Bu belgeler aşağıdaki gibidir:
- Rezervasyon bilgi formu
- Pre – shipping advice
- Ordino
- HAWB basımı
- MAWB basımı çıkış ihbarnamesi (shipping advice)
- Konşimento
- Varış ihbarnamesi (POD) yükleme talimatı
- Yük zarar formu ve yükün maliyet formu
Hava yolu taşımacılığında kullanılan belgelere dair daha kapsamlı bilgi sahibi olmak için linkteki blog içeriğimizi okumanızı tavsşye ederiz.
Dünyada artan e-ticaret hacmi sayesinde bu belgelerin ve hava yolu taşımacılığının önemi her gün artmaktadır. Diğer taşıma şekillerine göre daha maliyetli olsa bile gelecekte önemi katlanarak artacaktır.