FOB teslim şekli, Incoterms tarafından belirlenen teslim şekilleri arasında yer alır. Peki FOB teslimi nasıl yapılır, yükümlülükleri ve faydaları nedir? Şimdi tüm detaylar için okumaya devam edin!
FOB Teslim Şekli Nedir?
FOB, tedarik zincirinde bir alıcı veya satıcının taşınan mallardan sorumlu olduğu noktayı tanımlayan bir sevkiyat terimidir. FOB açılımı Free on Board yani gemi bordasında teslim anlamına gelir. Alıcılar ve satıcılar siparişlerin taşınmasında FOB şartlarını belirtir, sahiplik, risk ve nakliye maliyetlerinin belirlenmesine yardımcı olur.
“FOB Origin” veya FOB Destination”, alıcının sevkiyat noktasında malların mülkiyetini kabul ettiği ve satıcının ürünü göndermesinden sonra tüm riski üstlendiği anlamına gelir. Malların nakliye sırasında hasar görmesi veya kaybolmasından alıcı sorumludur.
“FOB Destination”, satıcının, ürünler alıcıya ulaşana kadar nakliye sırasında malların mülkiyetini ve tüm sorumluluğunu elinde tuttuğu anlamına gelir.
FOB Teslim Şekli Nasıl Uygulanır?
İhracatta FOB teslim şekli, uluslararası tüm nakliye türleri için kullanılan ortak bir terimdir. Sevkiyat siparişleri ve sözleşmeleri genellikle teslimatın zamanını ve yerini, ödemeyi, kayıp riskinin satıcıdan alıcıya geçtiği zamanı, navlun ve sigorta masraflarını hangi tarafın ödediğini tanımlar.
Satıcı-müşteri işlemi, siparişteki FOB şartlarını tanımlar. FOB statüsü, satış faturasında veya alıcı ile satıcı arasındaki anlaşmada belirlenen mülkiyeti belirlemez, ancak ister gönderinin başladığı menşe’de, ister gönderinin bittiği varış noktasında olsun, gönderinin sorumluluğunu hangi tarafın üstlendiğini tanımlar.
Her bir taraf, malların satıcıdan müşteriye sorunsuz bir şekilde transfer edilmesini sağlamak için FOB konusunda kesin bir anlayışa sahip olmalıdır. Bu transferin yerel veya uluslararası düzeyde gerçekleşmesinden bağımsız olarak, FOB koşulları envanter, nakliye ve sigorta maliyetlerini etkileyebilir
FOB Origin vs. FOB Destination
FOB Origin veya nakliye noktası, alıcının satın aldığı malların mülkiyetini sevkiyat başladığında alacağı anlamına gelir. Satıcının sorumluluğu, ürünler bir nakliyeciye yerleştirildiğinde sona erer ve alıcı, malların nihai varış noktasına zamanında ve hasarsız olarak ulaşmasını sağlamalıdır.
FOB destination için, satıcı malların mülkiyetini elinde tutar ve malların nihai varış noktasına ulaşana kadar hasarlı veya kayıp ürünleri değiştirmekten sorumludur.
Uluslararası gönderiler için, özellikle gemiler ve konteynırlarla küresel gönderi için büyük envanter siparişi veren şirketler için, uluslararası sözleşmeler, kayıp riskinin satıcıdan ne zaman kaydığını tanımlamak için teslimat zamanı ve yeri, ödeme koşulları ve FOB ataması dahil olmak üzere hükümler oluşturur ve ana hatlarıyla belirtir.
Birden fazla kural grubu olduğundan ve FOB’un yasal tanımları ülkeden ülkeye farklılık gösterebileceğinden, sözleşmenin tarafları bir gönderi için hangi geçerli yasaların kullanıldığını belirtmelidir.
FOB Fiyatlandırması Nedir?
Free on Board teslim şekli ile ilişkili maliyetler, malların sevkiyat limanına taşınmasını, malların nakliye gemisine yüklenmesini, yük taşımacılığını, sigortayı ve malların varış limanından son varış noktasına kadar boşaltılmasını ve taşınmasını içerebilir.
Terimler “FOB Origin, navlun toplanır” ifadesini içeriyorsa, navlun ücretlerinden alıcı sorumludur. Terimler “FOB origin, navlun ön ödemeli” ifadesini içeriyorsa, alıcı menşe noktasında malların sorumluluğunu üstlenir, ancak nakliye masraflarını satıcı öder.
FOB ve CIF Arasındaki Fark Nedir?
CIF (Maliyet, Sigorta ve Navlun) ve FOB (Gemi Bordasında Teslim), yaygın olarak kullanılan iki Incoterms sözleşmesidir. Her iki terimin tanımı ülkeden ülkeye farklılık gösterebilse ve nihai olarak her bir satıcı-müşteri sözleşmesi tarafından belirlense de, tarihsel olarak FOB, gönderi menşe noktası olarak belirlenen limana veya başka bir tesise ulaştığında sorumluluğu satıcıdan alıcıya devreder.
Bir CIF anlaşması ile satıcı, mallar alıcı tarafından seçilen varış limanına ulaşana kadar masrafları öder ve sorumluluğu üstlenir. FOB VE CIF’e ek olarak DAP teslim şekli de sıklıkla tercih edilen yöntemler arasındadır.
