Dozvola, ülkeden ülkeye taşımacılık sırasında ihtiyacınız olan bir geçiş belgesidir. Uluslararası tüm giriş çıkışlar ülkelerin kendi aralarında oluşturduğu protokoller ve anlaşmalar ile yürütülür. Bu kapsamda bazı ülkeler kendi kural ve kaideleri doğrultusunda geçiş belgelerine gerek duymadığı için ikili anlaşmalara gerek kalmaz. Bazı ülkelerde ise giriş çıkış yapacak araçtan farklı kriterleri tamamlaması beklenir. Siz de dozvola ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Dozvola Nedir?
Dozvola, iki ülke arasında giriş veya çıkış yaparken kullanılan bir geçiş belgesidir. Zorunluluğu ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Dozvola kota anlaşması yapan ülkeler, yıllık bir ücret ödemesi yapar. Ülkeler arasında taşımacılık yapacak araç sayısı da yılın başında planlanır. Ücretler yılın başında ödendikten sonra alınan dozvola belgeleri taşımacı firmalara ve taşıtlara satılır.
Dozvola Ne İşe Yarar?
Taşımacılık işlerinde önemli bir yere sahip olmasının yanı sıra resmi belge niteliğinde dozvola belgesi, ülkelerin yaptıkları anlaşmalara bağlı olarak ülkeler arasında geçiş sağlar. Gümrük ve vize işlemlerini kolaylaştıran dozvola belgesinin çeşitleri vardır. Gerekli koşulları sağladıktan sonra alacağınız dozvola belgesi ile siz de taşımacılık işlerinizi güvenle yürütebilirsiniz.
Dozvola Geçiş Belgesi Nedir?
Bir ülkeden diğerine giriş ve çıkışlar için gerekli görülüp verilen belgeye, dozvola geçiş belgesi denir. Yıllık ya da belli periyotlar ile uygulanan kotalar dahilinde karayolu taşıt araçlarının gümrüklerden ve sınırlardan rahat geçiş yapmasını sağlar.
Farklı dozvola türleri bulunur. Dozvola türleri, geçiş yapılacak ülkenin kendi belirlediği düzen ve kurallara göre değişir. Gümrük ve vize işlemlerinin tamamlanması için gerekli olan bu belgenin ihtiyacınız doğrultusunda doğru türde talep edilmesi oldukça önemlidir..
Dozvola Belgesi Nasıl Alınır?
Dozvola belgesi herkesin rahatça alabileceği bir belge değildir. Dozvola belgesi almak için uygun olduğunuzun doğrulanması gerekir. Başvuru yapacak firmaların en başta C2 yetki sahibi olması şarttır. C2 yetki belgesi ise uluslararası ve yurtiçi ticari amaçla taşımacılık yapan kişilere verilen belgedir. Bahsedilen yetkinlik belgesini Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın görevlendirdiği kurumlardan alabilirsiniz. C2 yetki belgesi dışında sunulması gereken başka belgeler de vardır. Bu belgeler şu şekilde sıralanabilir:
- Dozvola belgesi için başvuru dilekçesi
- Taşıt kartı aslı ve çıktısı
- Şirket yetkilileri tarafından imzalanmış noter onaylı vekaletname
- Gümrük beyannamesi
Dozvola Türleri Nelerdir?
Dozvola geçiş belgesi kendi içerisinde transit ve ikili olmak üzere ayrılır. Dozvola belgesinin çeşitlerinin olmasının sebebi, tırların varış ülkesine dolaylı veya doğrudan gitmesidir. Dozvola türleri detaylıca şu şekildedir:
Transit Dozvola
Ülkeler arası geçiş için ihtiyaç duyulan dozvola belgesi, transit dozvola türünde olduğunda eşya taşımacılığı için kullanılabilir. Bir ülkeden başka bir ülkeye geçecek olan tırların, transit geçiş yapmasını sağlar. Eşyaların ulaşması gereken nihai ülkeye varmak için başka ülkelerden de geçilmesi durumunda kullanılır.
İkili Dozvola
Transit geçişe ihtiyaç duyulmadan direkt varış ülkesine gidilen durumlarda ikili dozvola belgesi kullanılır. Bu belgeyi kullanabilmenin temel noktası, yüklemenin yapıldığı ülkeden çıktıktan sonra varış noktasına giderken üçüncü bir ülkeden geçilmemesidir.
Dozvola Dağıtımını Kim Yapar?
Dozvola dağıtımı, ülkemizde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği aracılığıyla gerçekleşir. Dağıtım için TOBB yetki verdikten sonra işlemler sınır kapılarında başlatılır. Dağıtım işlemleri için sınır kapılarında görevlendirilen kurumlara ait odalar ya da ofisler bulunur. Sınır kapısında dağıtım için ayrılan ofislerden dozvola dağıtımı yapılır.
Bunun yanı sıra TOBB’un bünyesinde bulunan GEBOS otomasyon sistemiyle dozvola sorgulama işlemleri hızlıca gerçekleştirilebilir. Firmaların bilgilendirilmesi ve kontrollerin gerçekleştirilmesi için kullanılan GEBOS, tır sisteminde faaliyet gösteren firmaların hepsine açıktır. Dolayısıyla firmalar, araçlarına verilen geçiş belgeleriyle ilgili bilgileri ve dağıtım bürolarında bulunan belgelerini sistem aracılığıyla hızlıca kontrol edebilir.
Dozvola Fiyatları
Dozvola fiyatları, ülkeler arasında yapılan anlaşmalara bağlı olarak değişiklik gösterir. Yıllık olarak yapılan bu anlaşmalarda, ülkeler kota belirler ve söz konusu fiyatlar üzerinden dozvola geçiş belgeleri de tahsis edilir. Dolayısıyla dozvola fiyatları ile ilgili net bir bilgi elde edebilmek için yetkili kurumlara başvuru yapılmalıdır. Dozvola belgesini alan kurum belli sayıda geçiş hakkına sahip olur. Geçiş hakkı dolan firmaların ilgili kurumlara tekrar başvuru yapması gerekir.
Dozvola Belgelerinden Muaf Olan Araç ve Taşımacılık Türleri Nelerdir?
Transit veya direkt geçişlerde tır ve taşımacılık firmaları için zorunlu bir belge olan dozvoladan muaf olan araçlar ve çeşitli durumlar vardır. Muaf olan araçlar şu şekilde sıralanabilir:
- Cenaze taşıma araçları,
- Kamu hizmeti içinde posta ve benzeri yükleri taşıyan araçlar,
- Kaza gibi yaşanan olağanüstü durumlar,
- UBAK belgesi dahilinde gerçekleştirilen taşıma işlemleri,
- İstiap haddi 3.5 tondan düşük olan araçlarda,
- İtfaiye ve ambulans gibi araçlar,
- Doğal afet gibi gelişen acil durumlarda ilaç, araç ve gereç taşıyan tıbbi araçlar,
Yukarıda sıralanan araçlar, durumlarını açıklayan belgelerini sınır kapısındaki yetkililere vererek, dozvola belgesinden muaf olarak geçiş yapabilir.
Dozvola Cezası Ne Kadar?
Uluslararası resmi bir belge niteliği taşıyan dozvola belgesi ile ilgili şartlar yerine getirilmediği zaman trafikten men olma ihtimalinin yanı sıra para cezası vardır. Belge fiyatlarının ülkeler arasındaki anlaşmalara bağlı değişiklik gösterdiği gibi dozvola cezası de ülkeler arasında değişiklik gösterir. Ayrıca yine anlaşmalara bağlı olarak maddi cezalarda para birimi de farklı olabilir.
Cezanın türünü etkileyen en önemli nokta söz konusu aracın ihlal ettiği kurallardır. Örneğin damgasız geçişlerde belli bir süre trafikten men edilmeye ek olarak euro bazında maddi para cezası da vardır. Ancak belgelerinizin tam olmasına özen göstererek bu tür cezalara maruz kalmanın önüne geçebilirsiniz.