İthalat ve ihracat işlemleri yürütülürken taşınan malların gümrükteki işlemler tamamlanana kadar uygun koşullarda depolandığı yerlere antrepo adı verilir. Firmalar ithalat veya ihracat yaparken halletmeleri gereken gümrük ve evrak işlemleri vardır.
Bu işlemlerin halledilmesi zaman alacağı için malların belli bir yerde depolanması gereklidir. Ürünlerin bu süreçteki durumunun takibi için yönetiminin iyi bir şekilde yapılması gerekir. Dolayısıyla iyi bir ithalat ya da ihracat gerçekleştirmek isteyen bir firmaysanız bu süreçlere hakim olmak adına siz de yazımızın devamını okuyabilirsiniz.
Antrepo Nedir?
Kısaca gümrüklere gelen malların beklediği depoya verilen addır. Gümrük işlemlerinin yapılması gereken ticari ürünlerin, gümrük gözetimi altındayken işlemler tamamlanana kadar depoda muhafaza edilmesi gerekir.
Ürünlerin mevzuata uygun olarak depolanması ve saklanmasında süre sınırı yoktur. Ayrıca bu süre içerisinde vergilerin ödenmesi de gerekli değildir.
Gümrüklü antrepo açmak için izin gerekir. Açmak isteyenin başvurusu üzerine gümrük idaresi inceleme başlatır. Daha sonra durumu ve görüşünü başmüdürlüğe bildirir.
Talep aynı şekilde mütalaa edildikten sonra talebi Gümrükler Genel Müdürlüğüne iletir. Burada da talep değerlendirilip uygun görüldükten sonra açma izni verilir. Bu depolar temelde özel ve genel olmak üzere birçok çeşide ayrılır.
Antrepo Tipleri Nelerdir?
Antrepo tipleri özel ve genel olmak üzere iki ana grup altında toplanır. Örneğin gümrüksüz satış mağazaları ve depoları özel statüsündedir. Genel olanlar 2 farklı gruba ayrılırken, özel olanlar 3 ayrı gruba ayrılmaktadır.
Özel olanlar kiralanırken depolanacak eşyaların muhafaza edileceği toplam süre, hacim ve malın cinsi gibi çeşitli etkenlere göre bir fiyat belirlenir ve öyle anlaşma imzalanır. Özelleri sadece kiralayan firma kullanabilir. Ancak genel statüsündekileri firmalar ortak olarak kullanır.
Genel olanların çeşitleri; A tipi ve B tipi, özel olanlarınki ise C tipi, D tipi ve E tipi antrepo olarak adlandırılır.
A Tipi Antrepo
A tipinde stok kayıtları deponun işletmecisi tarafından tutulur ve ürünlerin sorumluluğu işletmeciye aittir. Buraya depolanan ürünler arasında bir eksiklik olması halinde eksik eşyaların gümrük vergisinin işletmeci tarafından ödenmesi gerekir.
B Tipi Antrepo
B tipi depolarda işletmecinin ürünleri korumakla ilgili bir sorumluluğu yoktur. Yalnızca deponun kiralanmasıyla ilgilenir. Ayrıca stok kaydı da tutulmaz. Bu nedenle depoya yerleştirilen malların stok kaydı ve içeriği hakkındaki bilgiler için önceden bir beyanname teslim edilir. B tipinin kiralanması durumunda eğer ürünler arasında eksik olursa işletmeci sorumlu tutulamaz. Özel statüsündeki depoları yerleşecek olan malların sahibi firma kiralar.
C Tipi Antrepo
Özel olan C tipi antrepoda depoya yalnızca eşya listesindeki ticari ürünler yerleştirilebilir. Listede yer almayanların yerleştirilmesi yasaktır.
D Tipi Antrepo
D tipinde depolanan eşyaların gümrüğe sunulma ihtiyacı olmadan işlem yapılabilir. Buradaki eşyalar basitleştirilmiş usul kapsamında değerlendirilir. Depoya yerleştirildiği tarihteki fiyatları baz alınarak gümrük vergisi hesaplanır. Böylece işlemler tamamlandıktan sonra serbest dolaşıma sokulmuş olur.
E Tipi Antrepo
E tipinde ise fiziki depolama alanı olmaksızın antrepo kuralları uygulanır ve stok defteriyle kayıt tutulur. Firmanın depolama yeri neresiyse orası sayılabilir.
Antrepo Beyannamesi Nedir?
Gümrük işlemleri yürütülürken eşyaların muhafaza edilmek üzere depolanabilmesi için bulunacağınız gümrük beyanına, antrepo beyannamesi adı verilir. Beyanda bulunduktan sonra beyannamenizin gümrük idaresinin yazılım sisteminde tescil edilmesi gerekir.
Beyanın doğruluğu gümrük idaresince kontrol edildikten sonra eşya da muayene edilir. Yapılan kontroller sonucunda ürünler beyana uygunsa depoya alınır. Beyannameniz kapsamındaki ticari ürünler için ödenmesi gereken gümrük vergisi teminata alınır ve damga vergisi ödenir.
Antrepo Rejimi Nedir?
İthalat ve ihracat işlemleri yürütülürken serbest dolaşımda olmayan eşyaların bir gümrük deposuna konulmasına ilişkin uygulanan rejime antrepo rejimi denir. Uluslararası ticarete konu olan ürünlerin gümrük mevzuatı gereği 8 gümrük rejiminden birine tabi olması gerekir. Bu rejim türü ise en yaygın kullanılan rejim türüdür. Gümrük Kanunu’nun 93-107. maddeleri ile Gümrük Yönetmeliği’nin 328-348 maddelerinde bu rejim çeşidinin özellikleri anlatılır.
Gümrüklü Antrepo Nedir?
F tipi de denilen gümrüklü antrepolar genel statüsündedir ve buradaki mallar gümrük gözetimi altındadır. Yurt dışından gelen ticari eşyaların gümrük gözetiminde tutulması için bu depolarda saklanması gerekir. Diğer depolama çeşitleriyle benzerdir ve aynı şartlar geçerlidir. Firma hangi tipte depolamayı tercih edeceğine, kendisine ve ürünlerine göre en avantajlı ve uygun olacak şekilde karar vermelidir.
Antrepo Yönetimi Nedir?
Antrepo yönetimi, gümrüğe gelen malların gümrük işlemleri halledilirken geçen süredeki durumunun takibi anlamına gelir. Klasik depolama işlemlerinin tersine bu süreçte gümrükleme için yerine getirilmesi gereken prosedürler mevcuttur.
Bu yönetim sürecinde eşyaların mevcut durumu ve gümrük prosedürlerine dahil edilme süreci takip edilir. Yönetimin düzenli ve eksiksiz ilerlemesi için modern yazılımlar kullanılır. Böylece depoya giren eşyaların giriş-çıkış işlemleri ve stok durumu gibi unsurların takibi kolayca yapılır.
Antrepo ile Deponun Farkı Nedir?
Depo ve antrepo arasındaki farklardan biri depolar geçici olarak kiralandığından dolayı süre sınırının bulunmasıdır. Birbirine benzeseler de işlevsel olarak aralarında farklar bulunur. Her ikisinde de ticari mallar depolama, paketleme ve ihraç edilmek üzere bekletilir.
Depoda mallar lojistik süreç için beklerken diğerinde henüz gümrük kapsamına girmemiş olan, gümrük sürecindeki eşyalar bekletilir ve gümrükleme sürecinde uyulması gereken birçok prosedüre bağlı olarak yasal işlemler yürütülür.
Antrepoya Hangi Tür Eşyalar Konulabilir?
Firmaların antrepoya koyabileceği eşyalar serbest dolaşımda olmayan eşya ve serbest dolaşımda olan eşya olarak temelde ikiye ayrılır. İhracata bağlı önlemlerden yararlanabilen her çeşit ticari mal buralarda depolanabilir.
Ancak bazı durumlarda mevzuat ve uygulamalara bağlı olarak gümrük idaresi tarafından kısıtlamalar getirilebilir. Bir arada bulunması tehlikeli olan parlayıcı, patlayıcı ürünlere kısıtlama ya da özel düzenleme uygulanabilir.
Antrepoya Konulan Eşyaların Sınıflandırılması Nasıl Yapılır?
Antrepo işletmeciliğinde eşyalar üç ayrı başlık altında sınıflandırılır. Bunlar:
- Parlayıcı, Patlayıcı, Yanıcı ve Yanmayı Artırıcı Eşya
- Başka Tehlikeli ve Zararlı Maddeler
- Korunmaları Özel Tertibat Gerektiren Eşya
Antrepoya İzin ile Konulabilecek Eşyalar Nelerdir?
Bazı ticari mallar ancak gümrük ve dış ticaret bölge müdürlüklerinin izni ile antrepoya konulabilir. Bu ticari mallar şu şekilde sıralanabilir:
- Türkiye’ye girmesi ve Türkiye’den geçirilmesi yasak olan yabancı ülke malları
- Herhangi bir yerinde imal edildiği ülke haricinde başka bir ülkenin ürünü olduğu izlenimini veren isim, sembol vb şeyler bulunan eşyalar
- İhracatta kullanılacak olanlar hariç, yerli ürünlerimizin yabancı menşeili olduğunu gösterecek ya da bu izlenimi verecek, yabancı dilde basılı olan her türlü boş zarf, şerit, etiket, damga, imzalı olmaksızın boş faturalar vb eşya
- Fikir ve sanat eserleri kanunu kapsamında hak sahibinin yetkilerine tecavüz eder nitelikteki ürünler
- Gümrük idaresi tarafından izin verilen ve kanuni süresi sona erdiği için tasfiyesi gereken ya da yapılan yoklamalar sonucunda fazla çıkan eşya
