Dünya Bankası, 21 Nisan 2023’te ülkelerin sınırlardan hızlı ve güvenilir bir şekilde malların taşınması konusundaki performansını ölçen 2023 Lojistik Performans İndeksi (LPI) raporunu yayımladı. Küresel ticaretin can damarı olan lojistik hizmetlerine dair bu rapor, COVID-19 pandemisi sürecinde yaşanan tedarik zinciri aksaklıklarının ardından büyük önem taşıyor.
Şimdi hem Türkiye’nin hem de ilk 10’da yer alan ülkelerin 2023 raporundaki skorlarını inceleyelim.
Dünya Bankası Lojistik Performans İndeksi 2023 Verileri
LPI raporuna göre, gelişmekte olan ülkelerde uçtan uca tedarik zinciri dijitalleşmesi, gelişmiş ülkelere kıyasla liman gecikmelerini %70’e kadar kısaltıyor. Ayrıca, çevre dostu lojistik hizmetlere olan talep artıyor ve ihracatçıların %75’i yüksek gelirli ülkelere ihracatta çevre dostu seçenekler arıyor.
Türkiye 2023 listesinde 42. sırada yer alıyor ve Lojistik Performans İndeksi (LPI) puanı şu şekildedir:
| Ülke | LPI Skoru | Gümrük Skoru | Altyapı Skoru | Uluslararası Gönderi Skoru | Lojistik Yetkinlik, Kalite Skoru | Zamanlama Skoru | Takip Skoru |
| Türkiye | 3.4 | 3.0 | 3.4 | 3.4 | 3.5 | 3.6 | 3.5 |
Dünya Bankası’nın 2023 Lojistik Performans İndeksi raporunda yer alan ilk 10 ekonomi arasındaki ülkelerin skorları ise şu şekildedir:
| Ülke | LPI Skoru | Gümrük Skoru | Altyapı Skoru | Uluslararası Gönderi Skoru | Lojistik Yetkinlik, Kalite Skoru | Zamanlama Skoru | Takip Skoru |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Singapur | 4.3 | 4.2 | 4.6 | 4.0 | 4.4 | 4.3 | 4.4 |
| Finlandinya | 4.2 | 4.0 | 4.2 | 4.1 | 4.2 | 4.3 | 4.2 |
| Danimarka | 4.1 | 4.1 | 4.1 | 3.6 | 4.1 | 4.1 | 4.3 |
| Almanya | 4.1 | 3.9 | 4.3 | 3.7 | 4.2 | 4.1 | 4.2 |
| Hollanda | 4.1 | 3.9 | 4.2 | 3.7 | 4.2 | 4.0 | 4.2 |
| İsviçre | 4.1 | 4.1 | 4.4 | 3.6 | 4.3 | 4.2 | 4.2 |
| Avusturya | 4.0 | 3.7 | 3.9 | 3.8 | 4.0 | 4.3 | 4.2 |
| Belçika | 4.0 | 3.9 | 4.1 | 3.8 | 4.2 | 4.2 | 4.0 |
| Kanada | 4.0 | 4.0 | 4.3 | 3.6 | 4.2 | 4.1 | 4.1 |
| Hong Kong SAR, Çin | 4.0 | 3.8 | 4.0 | 4.0 | 4.0 | 4.1 | 4.2 |
Geçmiş yıllara bakıldığında ise ortalama LPI skorlarında ciddi bir değişim görülmemektedir. İlk 10 ekonomi ve son 10 ekonomi arasındaki ortalama LPI skorları şöyle değişmiştir:
- 2007: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.1, son 10 ekonomi ortalaması 1.8
- 2010: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.0, son 10 ekonomi ortalaması 2.1
- 2012: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.0, son 10 ekonomi ortalaması 2.0
- 2014: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.0, son 10 ekonomi ortalaması 2.1
- 2016: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.1, son 10 ekonomi ortalaması 1.9
- 2018: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.0, son 10 ekonomi ortalaması 2.1
- 2023: İlk 10 ekonomi ortalaması 4.1, son 10 ekonomi ortalaması 2.1
Lojistikte Gecikme Nerede Yaşanıyor?
2023 raporuna göre, en büyük gecikmeler deniz limanları, hava limanları ve çok modlu tesislerde yaşanıyor. Bu tesislere yönelik politikaların iyileştirilmesi, gümrük işlemlerinin hızlandırılması, altyapıya yatırım yapılması ve dijital teknolojilere geçiş yapılması önemli.
Sürdürülebilir lojistik alanında yapılan çalışmalar, daha az karbon yoğun taşımacılığa ve enerji verimli depolamaya geçiş yapılmasıyla da destekleniyor. Bu sayede, hem ekonomik büyüme ve fakirlikle mücadelede önemli adımlar atılacak, hem de ülkelerin rekabet gücü artacak.
Türkiye Gelecekte Performansını Nasıl Artırabilir?
Lojistik sektöründe yaşanan gelişmeler ve dijitalleşme süreci, Türkiye’nin ticaret hacminde de olumlu etkiler yaratabilir. Dünya Bankası tarafından yayımlanan rapor, Türkiye’nin lojistik hizmetlerindeki mevcut durumunu ortaya koymasının yanı sıra, yapılabilecek iyileştirmeler ve gelişmeler için de yol gösterici niteliğe sahiptir.
Özetle, Türkiye, lojistik performansını artırmak için aşağıdaki hamleleri yapabilir:
- Gümrük işlemlerinin hızlandırılması ve bürokrasinin azaltılması
- Altyapı yatırımlarına öncelik verilmesi, özellikle deniz limanları, hava limanları ve çok modlu tesislerin geliştirilmesi
- Dijital teknolojilere geçiş yapılması, tedarik zincirinin dijitalleşmesi ve end-to-end süreçlerin iyileştirilmesi
- Çevre dostu ve sürdürülebilir lojistik hizmetlere yönelik teşviklerin artırılması, karbon salınımını azaltacak taşımacılık yöntemlerine geçiş yapılması ve enerji verimli depolama çözümlerinin benimsenmesi
Sonuç
Sonuç olarak, Dünya Bankası’nın 2023 Lojistik Performans İndeksi raporu, lojistik sektörünün dünya ticaretindeki önemini ve ülkelerin bu alandaki rekabet gücünün nasıl artırılabileceğine dair önemli bilgiler sunmaktadır. Türkiye’nin mevcut durumu ve LPI skorları, uluslararası ticarette daha başarılı olabilmek için alması gereken önemli adımların altını çizmektedir.
Türkiye’nin lojistik performansındaki başarısı, ülkenin ekonomik geleceği için büyük önem taşımaktadır ve bu konudaki atılımların hızlandırılması büyük fayda sağlayacaktır.
Kaynakça: Dünya Bankası 2023 Lojistik Raporu.
