Lojistikte deniz yolu taşımacılığında dikkat etmeniz gereken unsurlar, deniz yolu ihracatı öncesi yapmanız gereken hazırlıkları bu bloğumuzda inceleyeceğiz.
Sunduğu pek çok avantaj ve ekonomik bir taşıma modu olması sebebiyle deniz yolu taşımacılığı ihracatçılar tarafından en çok tercih edilen taşıma modları arasında yer alır. Deniz yolu hem miktar olarak fazla ve çeşitli hem de hacimli yükün ekonomik bir şekilde farklı rotalara taşınmasını mümkün kıldığı için günümüzde uluslararası ticaretin yaklaşık %80’i deniz yolu ile yapılmaktadır. Deniz yolunun yoğun şekilde tercih edilmesine paralel olarak 2022’nin ilk yarısında Türkiye’de limanlarda elleçlenen yük miktarı %6,6 artış göstermiştir.
Bu içeriğimizde deniz yolu ile ihracatınızı daha kazançlı ve zaman kaybı yaşamadan yönetebilmeniz için dikkate almanız gereken noktaları ve güncel kriz ve sıkıntıları aşabilmek için uygulamanız gereken adımları aktaracağız.
Deniz Yolu ile İhracat Öncesi Yapılması Gereken Hazırlıklar Nelerdir?
İhracatı yapılacak ürünün uygun olduğu pazarın tespit edilmesi gerekir.
Pazar araştırması ile girilmesi planlanan pazarların rekabet ortamı, ticaret kanalları, mevzuatı, ticari yükümlülükleri ve engelleri incelenmelidir. Yapılan değerlendirme sonucunda ürüne en uygun olan pazar tespit edilir ve ihraç yükümlülükleri yerine getirilir.
İhracatçı dış satımdaki potansiyelini ve iç yeterliliğini değerlendirmelidir.
İhracattan tam verim alabilmek için ihracatçı, dış satımdaki kapasitesini değerlendirmeli ve seçtiği pazara uygun ürün sunmalıdır.
Dış ticarette ve yasal düzenlemeler konusunda gerekirse profesyonel destek alınmalıdır.
İhracı izne tâbi veya yasak olan ürünlerin gözden geçirilmesi, gerekli lisans belgelerinin alınması gerekir. Bunun gibi pazarlama ve mevzuat konuslarında gerekirse dış ticaret uzmanlarından destek alınabilir.
Yazılı bir teklif hazırlanarak alıcıya iletilmelidir.
Yazılı bir teklif hazırlanarak numune ile birlikte ithalatçı firmaya sunulmalıdır. İhracat şartlarına ilişkin görüşmelerin sağlanması ve karşılıklı beklentilerin uyuşması halinde dış satım sözleşmesinin hazırlanıp imzalanması gerekir. Sözleşmede aşağıdaki unsurlar yer almalıdır:
- Ödeme Şekli
- Teslim yeri ve zamanı
- Ürün fiyat ve miktarı
- Amir Banka
- Firma ünvanı
- İletişim bilgileri
- Anlaşma şartları
Fiili İhracatta Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Gerekli hazırlıkları tamamladıktan sonra ihracatı gerçekleştirecek deniz yolu lojistik firma seçimi en önemli konu olarak karşımıza çıkar. Maliyetleri göz önünde bulundurduğu için ihracatçıların öncelikli hedefi makul bir navlun tutarı bulmaktır. Bununla birlikte lojistik firma seçimi yapılırken operasyonel kalitesi, kullanılan servisin transit süresi ve kalitesi, ekipman garantisi, hız ve ulaşılabilirlik gibi konulara dikkat edilmesi gerekir. Bütün bu bileşenler göz önünde bulundurularak deniz yolu lojistik firmaları arasından en ideal olanı seçilmelidir.
Deniz yolu ile taşımacılık yapan firmalardan teklif alırken ise aşağıdaki unsurların gözetilmesi gerekir:
- Demuraj free time
- Teklife dahil ve hariç masraf kalemleri
- Transit süresi
- Aktarma liman bilgisi
- Geçerlilik tarihi
Doğru Taşımacılık Türünü Seçin
Deniz yolu ile yapılan ihracatta farklı taşımacılık türleri bulunur. Entegre taşımacılık, Ro-Ro taşımacılığı, tanker, konteyner veya dökme yük taşımacılığı arasından taşınan malın cinsine, kalkış ve varış noktalarına göre en uygun olanı tercih edilmelidir. Günümüzde ağır yüklerin dünyanın farklı limanlarına güvenle taşınmasını mümkün kıldığı için konteyner taşımacılığı uluslararası ticarette sıklıkla kullanılmaktadır.
Son dönemde pandemi ile birlikte lojistikte yaşanan hareketlilik, özellikle boş konteynerlerin limanlara dönüşlerinin gecikmesine sebep oldu. Boşalan konteynerlerin hemen doldurulamaması ve gemilerin limanlarda uzun süre beklemesi Uzakdoğu, Avrupa ve Amerika pazarlarında boş konteyner krizini beraberinde getirdi. Kolay bulunamadığı için daha da değerli hale gelen ve yüksek talep gören konteynerlar, navlun fiyatlarının normalin çok üstüne sıçramasına sebep oldu. Navlun bulabilmek için ihracatçıların Navlungo’yu kullanım oranının arttığını görüyoruz.
Tüm bu gelişmeler ayrıca üreticilerin mallarını zamanında yükleyememesine ve stok fazlasının oluşmasına sebep oldu. Konteyner krizinden ve sonuçlarından etkilenmemek, ihracatınızı verimli bir şekilde gerçekleştirebilmek için gemilerden yerinizi erkenden ayırtmanızı özellikle tavsiye ederiz. Ayrıca farklı limanları kullanarak yükünüze farklı rotalar çizebilir, yoğun limanlardaki uzun bekleme sürelerinden kaçınabilirsiniz.
Deniz yolu ihracatında sıklıkla tercih edilen bir diğer taşımacılık yöntemi ise kara yolu ile yapılan taşımacılığın bir bölümünün deniz üzerinde gerçekleştirilmesi sonucu yapılan Ro-Ro taşımacılığıdır. Ro-Ro gemilerinin limanlarda çok uzun süre beklememesi ve yüklerin hızlı bir şekilde yüklenip boşaltılmasına imkan vermesi neticesinde Ro-Ro taşımacılığı zamandan kazanmak için sıklıkla tercih edilen bir deniz yolu taşımacılığı haline gelmiştir.
Gerekli Tüm Belgeleri Elinizde Bulundurun
Deniz yolu ihracat operasyonlarının kesintisiz ve güvenli bir şekilde sürdürülebilmesi için resmi kurumlardan gerekli izin ve belgelerin alınması önem taşır. Ayrıca deniz yolu ihracat aşamalarını da yazılı olarak elinizde bulundurmanız gerekir. Bu sayede hem yerel hem de uluslararası lojistik süreçlerini sağlıklı bir şekilde geçirebilirsiniz. Deniz yolu taşımacılığında gerekli belgeleri inceleyebilmek için ilgili içeriğimize göz atabilirsiniz.
Parsiyel Taşımalarda Paketlemenin Sağlam Olmasına Özen Gösterin
Bir konteynerin belirli bir kısmını doldurulmasını kapsayan LCL, diğer bir adıyla parsiyel taşımalarda, yükün doğru ve sağlam bir şekilde paketlenmiş olması çok önemlidir. Özellikle aktarma limanlarında elleçleme yapılması halinde oluşabilecek hasarlar ancak doğru ambalaj kullanımıyla önlenebilir. Yükün neme karşı dayanıklılığı da taşıyıcıya iletilmeli ve o doğrultuda paketlemesi gerçekleştirilmelidir.
Pandemi sonrasında ürünlerin limanlarda uzun süre beklemesi, taşınan ürünlerin istifinin doğru yapılmış olmasını da önemli hale getirdi. Konteyner içinde bulunan paketlerin sabitlenmesi, sabitlenemeyenlerin hareket etmeyecek şekilde desteklenmesi, paketler arasında boşluk kalmamasına özen gösterilmesi, kırılabilecek yapıda olan ürünler istiflenirken ekstra titiz olunması gerekiyor. İstifleme türü navlun bedelini değiştirebildiği için kusursuz istifleme, maliyet bakımından da oldukça önemli.
Komple Konteyner Taşımalarında Yükün Kontrolünü Sağlayın
Tüm konteynerin tek bir ihracatçının malzemesi ile yüklü olduğu FCL ya da komple konteyner taşımacılığında konteyner depoya alındığında kapıları kapatılarak fener ile mutlaka kontrol edilmeli ve delik olup olmadığına bakılmalıdır. Ayrıca kapı kilitleri ve dış ambalajın kalitesi de yükleme sonrası kontrol edilmelidir. Malzemenin seyir halinde hasar görmesini ya da çalınmasını önlemek için depodan çıkarken konteynerin mühürlenmesi ve gerekli diğer önlemlerin alınması gerekir.
